Verbum

свядомасць, ✂, ж.

1. гл. свядомы.

2. Чалавечая здольнасць да ўзнаўлення рэчаіснасці ў мысленні; псіхічная дзейнасць як адлюстраванне рэчаіснасці.

   • Быццё вызначае с.

3. Стан чалавека пры здаровым розуме і памяці, здольнасць кантраляваць свае ўчынкі і пачуцці.

   • Страціць с.

4. Думка, пачуцце, поўнае разуменне чаго-н., уменне ацэньваць з’явы жыцця, разбірацца ў рэчаіснасці.

   • С. мас.
   • С. учынкаў.

свядомы, ✂.

1. Які валодае свядомасцю (у 2 знач.).

   • Чалавек — істота свядомая.

2. Які правільна ацэньвае і разумее ўсё навакольнае.

   • Свядомыя адносіны да працы.
   • Свядомая палітычная барацьба.

3. Які дзейнічае наўмысна, знарок, абдумана.

   • С. падман.

|| наз. свядомасць, ✂.

свяжэць, ✂; незак.

1. Станавіцца свяжэйшым (гл. свежы ў 4 знач.), халаднейшым.

   • Пад раніцу свяжэе (безас.).

2. Станавіцца больш яркім, набываць больш здаровы выгляд.

   • Пабыўшы ў лесе, чалавек свяжэе.

|| зак. пасвяжэць, ✂.

свякроў, ✂, ж.

Маці мужа.

свякруха, ✂, ж. (разм.).

Тое, што і свякроў.

свянціць, ✂; незак.

Тое, што і свяціць​².

|| зак. пасвянціць, ✂.

свянцоны, ✂.

Пасвячоны, асвячоны.

• Свянцоная вада.
• С. хлеб.

свярбець, ✂; незак.

1. Выклікаць адчуванне казытлівага болю, адчуваць гэты боль.

   • Ад крапівы пякуць і свярбяць ногі.
   • Цела свярбіць.

2. перан., безас. Пра неадольнае жаданне зрабіць што-н.

   • Цэлы дзень свярбела паехаць па грыбы.

◊

• Язык свярбіць у каго (разм.) — хто-н. не можа стрымацца, каб не сказаць што-н.

Рукі свярбяць (разм.) —

• 1) хочацца пабіцца;
• 2) хочацца прыкласці рукі да якой-н. справы.

свярдзёлак, ✂, м.

Невялікі свердзел.

• С. заўсёды патрэбны ў гаспадарцы.

свята, ✂, н.

1. Урачысты дзень у гонар або ў памяць якой-н. падзеі, даты.

   • С. Перамогі.

2. Выхадны, нерабочы дзень.

3. Дзень ці дні, якія адзначаюцца царквою або традыцыйна ў гонар якой-н. падзеі ці святога.

   • С. нараджэння Хрыста.
   • С. Новага года.

4. Урачыстасць з прычыны чаго-н.

   • Сямейнае с.
   • На сэрцы с. (перан.).
   • І на нашай вуліцы с. (у нас радасць, урачыстасць).

5. Дзень гульняў, забаў і пад.

   • Спартыўнае с.

|| прым. святочны, ✂.