Verbum

схадзіць, ✂; зак.

1. гл. хадзіць.

2. Пайсці куды-н. і, пабыўшы там, вярнуцца назад.

   • С. у госці.
   • С. па каня.

схаласт, ✂, м. (кніжн.).

1. Паслядоўнік схаластыкі (у 1 знач.).

2. Чалавек, які разважае схаластычна, займаецца схаластыкай (у 2 знач.).

|| ж. схаластка, ✂.

схаластыка, ✂, ж.

1. Сярэдневяковая філасофія, якая стварыла сістэму штучных, чыста фармальных, лагічных аргументаў для тэарэтычнага абгрунтавання догматаў царквы.

2. Фармальныя веды, адарваныя ад жыцця, якія грунтуюцца на адцягненых разважаннях, што не правяраюцца вопытам.

|| прым. схаластычны, ✂.

схаластычны, ✂.

1. гл. схаластыка.

2. Прасякнуты схаластыкай (у 2 знач.).

   • Схаластычныя разважанні.

|| наз. схаластычнасць, ✂.

схамянуцца, ✂; зак.

1. Раптам успомніць што-н.; хутка заўважыць недахоп, памылку.

2. Спахапіцца, здрыгануцца.

   • С. ад стуку.

схапіцца, ✂ і схваціцца, ✂; зак.

1. гл. хапацца.

2. Уступіць у бой, барацьбу, спрэчку.

   • С. з ворагам.
   • Зноў схапіліся юнакі дужацца.

3. Раптам успомніць пра што-н.; спахапіцца (разм.).

   • Схапілася пад вечар, ды позна ўжо.

4. Заняцца полымем.

   • Пуня схапілася полымем.

5. Зрабіцца цвёрдым, застыць (спец.).

   • Бетон схапіўся даволі хутка.

◊

• Схапіцца за галаву (разм.) — прыйсці ў адчай.

|| незак. схоплівацца, ✂.

схапіць, ✂ і схваціць, ✂; зак.

1. гл. хапаць.

2. Набыць, атрымаць, падчапіць якую-н. хваробу (разм.).

   • С. прастуду.

3. Раптоўна і моцна праявіцца ў каго-н. (пра прыступ хваробы, болю; разм.).

   • Раптоўна схапіла мяне галава.
   • Жывот схапіла (безас.).

4. перан. Хутка засвоіць, успрыняць (разм.).

   • С. думку выкладчыка.
   • С. вокам (улавіць).

5. Перавязаць, абвязаць чым-н.

   • С. талію поясам.

6. Змацаваць, злучыць (спец,).

   • С. сцяну клямарам.

7. (звычайна з адмоўем не), што і чаго. Паспець, справіцца зрабіць што-н. (разм.).

   • Адразу ўсё сена не схопіш.

|| незак. схопліваць, ✂ і схватваць, ✂.

схацець, (разм.).

Выявіць ахвоту; захацець.

• Не с. пайсці ў грыбы.

схвастацца, ✂; зак.

Сапсавацца ад працяглага хвастання.

• Дубчык схвастаўся.

|| незак. схвоствацца, ✂.

схвастаць, ✂; зак.

1. Хвошчучы чым-н., сасцёбаць (разм.).

   • С. лісце з куста.

2. Збіць, хвошчучы чым-н.

   • С. карову пугай.

3. Хвошчучы, сапсаваць.

   • С. пугу.

|| незак. схвостваць, ✂.