Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

сам-... (разм. і уст.).

Першая частка нязменных складанняў з колькаснымі словамі: «друг», «пят», «сём» — са знач.:

  • 1) больш у столькі разоў, колькі паказана колькасным словам. Ураджай знялі сам-друг, сам-пят (г. зн. удвое удвая, упяцёра больш за тое, што было пасеяна);

  • 2) столькі-небудзь (колькі паказана колькасным словам), лічачы разам з тым, пра каго ідзе гаворка.

    • Застаўся з ім сам-друг (удваіх).
    • Сям’я ў яго сам-сем (г. зн. сем душ, лічачы з ім самім).

сан, , м.

  1. Званне, звязанае з пачэсным становішчам (кніжн.).

    • Царскі с.
    • С. пасла.
  2. Званне служыцеля хрысціянскага рэлігійнага культу.

    • Духоўны с.

сан...

Першая частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову санітарны, напр. санпрапускнік, санінспектар, санурач, санпост, сантэхніка, санбат.

санавіты, (уст.).

  1. Які валодае высокім санам.

    • С. чыноўнік.
  2. Уласцівы чалавеку высокага стану.

    • С. выгляд.

|| наз. санавітасць, .

саната, , ж.

Музычны твор для аднаго або некалькі інструментаў, які складаецца з трох або чатырох кантрастуючых частак рознага характару і тэмпу.

  • С. Бетховена.

|| прым. санатны, .

санаторый, , м.

Стацыянарная ўстанова для лячэння, прафілактыкі захворванняў і адпачынку.

  • Бальнеалагічны с.

|| прым. санаторны, і санаторскі, .

  • Санаторны рэжым.
  • Санаторскі аўтобус.

санаціна, , ж. (спец.).

Невялікая саната.

санвузел, , м.

Скарачэнне: санітарны вузел — ванная, душ і прыбіральня.

сангвінік, , м.

Чалавек сангвінічнага тэмпераменту.

|| ж. сангвінічка, .

сангвінічны, .

Жвавы, жыццярадасны, з хуткай, бурнай рэакцыяй на знешнія ўражанні.

  • С. тэмперамент.