Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

сузіра́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто сузірае (у 1 знач.).

|| ж. сузіра́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

сузіра́льны, -ая, -ае.

1. Заняты толькі бяздзейным сузіраннем; пасіўны.

Сузіральная асоба.

2. Схільны да сузірання (у 2 знач.); уласцівы такому чалавеку.

|| наз. сузіра́льнасць, -і, ж.

сузіра́нне, -я, н.

1. гл. сузіраць.

2. У філасофіі: працэс непасрэднага ўспрымання рэчаіснасці, пачатковая пачуццёвая ступень пазнання.

Ад жывога сузірання — да абстрактнага мыслення.

сузіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго-што і без дап.

1. Разглядваць, назіраць, пасіўна наглядаць.

С. прыроду.

2. Уяўляць у думках што-н., унікаць розумам у што-н.

С. пройдзены шлях жыцця.

сузо́р’е, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Адзін з участкаў, на якія падзелена зорнае неба для зручнасці арыентацыі і абазначэння зорак; характэрныя фігуры, утвораныя яркімі зоркамі.

С.

Вялікай Мядзведзіцы.

2. перан. Група выдатных дзеячаў, пісьменнікаў і пад., якія працуюць у адну эпоху.

С. талентаў.

суіснава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; незак.

Існаваць адначасова ці сумесна з кім-, чым-н.

|| наз. суіснава́нне, -я, н.

сук, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Буйны бакавы адростак, які ідзе ад ствала дрэва.

Абсячы сухія сукі бярозы.

2. У дошцы, бервяне: астатак ад зрэзанага бакавога парастка ствала.

Бервяно з сукамі.

су́ка, -і, ДМ су́цы, мн. -і, сук, ж.

1. Самка сабакі, а таксама іншых жывёлін сямейства сабачых.

2. (груб.). Ужываецца як лаянкавае слова.

|| памянш. су́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

сукава́ты, -ая, -ае.

3 вялікай колькасцю сукоў.

Сукаватая дошка.

|| наз. сукава́тасць, -і, ж.

сука́ла, -а, мн. -ы, -аў, н.

Прылада для насуквання нітак на цэўкі.

|| прым. сука́льны, -ая, -ае.