Verbum

замкну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Зачыніцца (пра замок) або зачыніцца на замок, ключ.

Замок замкнуўся.

З. ў пакоі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца канцамі.

Ланцуг электраправодкі замкнуўся.

Круг замкнуўся (перан.: усё вытлумачылася, стала на свае месцы).

3. перан., у што, у чым і без дап. Адасобіцца, перастаўшы мець зносіны з іншымі.

З. ў сабе.

З. ў сваёй праблеме.

|| незак. замыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; наз. замыка́нне, -я, н.

Кароткае з. (спец.).

замкну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -нёны і -ну́ты; зак.

1. што. Зачыніць на замок, на ключ.

З. дзверы.

З. хату.

2. каго-што. Памясціць куды-н., зачыніўшы на замок.

З. ката ў каморы.

З. паперы ў скрынку.

3. што. Злучыць канцы, крайнія часткі чаго-н.

З. электрычны ланцуг.

З. кола акружэння.

|| незак. замыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| прым. замыка́льны, -ая, -ае (да 3 знач.; спец.).

Замыкальныя мускулы (у малюска).

замле́лы, -ая, -ае (разм.).

1. Анямелы, адзеравянелы.

Замлелыя ногі.

2. Млявы, расслаблены (пра стан чалавека).

Замлелая дзяўчынка.

|| наз. замле́ласць, -і, ж.

замле́ць гл. млець.

замно́га, прысл. (разм.).

Мнагавата, занадта многа, больш, чым трэба.

замо́ва, -ы, мн. -ы, -мо́ў, ж.

Паводле забабонных уяўленняў: магічныя словы, якія валодаюць чароўнай або гаючай сілай.

З. ад хваробы.

|| прым. замо́ўны, -ая, -ае.

Замоўныя словы.

замо́віць, -мо́ўлю, -мо́віш, -мо́віць; -мо́ўлены; зак., каго-што.

1. Пахадайнічаць (за каго-, што-н.).

З. слова.

2. Аказаць уздзеянне замовай.

|| незак. замаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

замо́жны, -ая, -ае.

Матэрыяльна добра забяспечаны, багаты.

Заможнае жыццё.

|| наз. замо́жнасць, -і, ж.

замо́к, -мка́, мн. -мкі́, -мко́ў, м.

1. Прыстасаванне для запірання чаго-н. на ключ.

Дзвярны з.

Заперці дзверы на з.

За сямю (дзесяццю) замкамі (перан.: старанна схаваны). На замку (запёрта). Граніца на замку (перан.: надзейна абаронена).

2. Затвор агнястрэльнай зброі.

З. гарматы.

3. Спосаб змацавання частак драўляных канструкцый (спец.).

4. Верхняя злучальная частка аркі, скляпення (спец.).

|| прым. замко́вы, -ая, -ае (да 2—4 знач.; спец.) і замо́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

замо́кнуць, -ну, -неш, -не; замо́к, -кла; -ні; зак.

1. Стаць мокрым, намокнуць.

Сена замокла.

Запалкі замоклі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Набрыняўшы ад вільгаці, перастаць цячы.

Бочка замокла.

|| незак. замака́ць, -а́е.