Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

сілабі́чны, -ая, -ае (спец.).

Пра вершаскладанне: заснаваны на захаванні пэўнай колькасці складоў у вершаваным радку незалежна ад націску у словах.

Сілабічная сістэма вершаскладання.

сілагі́зм, -а, мн. -ы, -аў, м.

Лагічнае розумазаключэнне, у якім з двух дадзеных суджэнняў атрымліваецца трэцяе (вывад).

|| прым. сілагі́чны, -ая, -ае.

сі́лай, прысл.

Гвалтам, супраць волі.

С. браць.

сіламе́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

Прыбор для вымярэння велічыні механічнай сілы; дынамометр.

|| прым. сіламе́рны, -ая, -ае.

сі́лас, -а і -у, м.

1. -у. Сакавіты корм для жывёлы з зялёных здробненых частак раслін, які атрымліваецца пры заквашванні.

2. -а. Збудаванне ў выглядзе вежы або ямы для захавання такога корму.

|| прым. сі́ласны, -ая, -ае.

сіласава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак. і незак., што.

Ператварыць (ператвараць) у сілас.

С. кукурузу.

|| зак. таксама засіласава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны.

|| наз. сіласава́нне, -я, н.

сіла́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Чалавек вялікай фізічнай сілы.

|| ж. сіла́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак.

сіліка́т, -у, Ма́це, мн. -ы, -аў, м.

Назва мінералаў у склад якіх уваходзіць крэменязём, а таксама вырабаў з такіх мінералаў.

|| прым. сіліка́тны, -ая, -ае.

С. клей.

Сілікатная цэгла.

сі́ліцца, -люся, -лішся, -ліцца; незак.

Намагацца, старацца зрабіць што-н.

Колькі ні сілься, а адной не ўправіцца з гаспадаркай.

Дзіця сілілася ўстаць.

сілкава́льны, -ая, -ае (спец.).

Прызначаны для сілкавання, які забяспечвае чым-н. неабходным для нармальнага дзеяння, функцыянавання.

Сілкавальная помпа для паравога катла.

Сілкавальныя батарэйкі.