Verbum

зачу́млены, -ая, -ае.

Заражаны чумой.

Уцякаць, як ад зачумленага (наз.).

зачы́н, -у, м.

1. Пачатак чаго-н., пачын (разм.).

Зрабіць з. у якой-н. справе.

2. Традыцыйны пачатак (у творах народнай паэзіі).

З. быліны.

|| прым. зачы́нны, -ая, -ае.

зачына́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто пачынае якую-н. справу, пачынальнік.

Скарына — з. усходнеславянскага кнігадрукавання.

|| ж. зачына́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. зачына́льніцкі, -ая, -ае.

зачыні́ць, -ыню́, -ы́ніш, -ы́ніць; -ы́нены; зак.

1. што. Пакрыць векам.

З. скрыню.

2. што. Злучыць створкі для спынення доступу, пранікнення ў сярэдзіну каго-, чаго-н.

З. дзверы.

З. хату.

3. каго-што. Змясціўшы куды-н., заперці на замок.

З. дзяцей у хаце.

◊

Свет зачыніць каму (разм.) — перашкодзіць нармальнаму, спакойнаму жыццю.

Як зачыніць — поўна.

|| незак. зачыня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| звар. зачыні́цца, -ыню́ся, -ы́нішся, -ы́ніцца (да 2 і 3 знач.); незак. зачыня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

зачы́ншчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто пачынае што-н. (звычайна непрыстойнае).

З. бойкі.

|| ж. зачы́ншчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

|| прым. зачы́ншчыцкі, -ая, -ае.

зачырване́цца, -е́юся, -е́ешся, -е́ецца; зак.

1. Тое, што і зачырванець.

2. Пачырванець ад сораму, збянтэжанасці.

Дзяўчына зачырванелася.

зачырване́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

Пачаць чырванець (у 1 і 3 знач.).

На ўсходзе зачырванела неба.

зачы́сціць, -ы́шчу, -ы́сціш, -ы́сціць; -ы́шчаны; зак., што (спец.).

Чысцячы, загладзіць, зняць ізаляцыю.

З. канцы правадоў.

З. месца для латкі на веласіпеднай камеры.

|| незак. зачышча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

зачыта́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

Захапіўшыся чытаннем, забыцца на час.

З. цікавай кнігай.

З. да раніцы.

|| незак. зачы́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.

зачыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. Прачытаць уголас для ўсеагульнага апавяшчэння.

З. пастанову.

2. Прывесці ў неахайны выгляд працяглым або нядбайным карыстаннем (пра кнігу, газету і пад.; разм.).

3. Узяўшы для чытання, не вярнуць (разм.).

З. кнігу.

|| незак. зачы́тваць, -аю, -аеш, -ае.