Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

супярэ́чнасць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Узаемадзеянне супрацьпастаўленых і ўзаемазвязаных сутнасцей як крыніц самаруху і развіцця (спец.).

Дыялектычныя супярэчнасці.

2. Палажэнне, пры якім адно (выказванне, думка, учынак) выключае іншае, не сумяшчальнае з ім.

С. у поглядах.

3. Выказванне або ўчынак, накіраваны супраць каго-, чаго-н.; пярэчанне, супярэчанне; процілегласць.

Супярэчнасці па цане на газ і нафту абвастраюць міжнародныя адносіны.

Дух супярэчнасці — імкненне зрабіць не так, а зусім інакш.

супярэ́чны, -ая, -ае.

Які супярэчыць чаму-н.

Супярэчныя погляды.

супярэ́чыць, -чу, -чыш, -чыць; незак.

1. каму. Пярэчыць, не згаджаючыся з кім-н.

С. бацьку.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чаму. Не адпавядаць, маючы ў сабе супярэчнасці.

Паказанні сведак супярэчылі адно аднаму.

супясча́ны гл. супесак.

су́ра, -ы, ж.

Раздзел Карана.

сураві́зна, -ы, ж. (спец.).

Суравая або неапрацаваная тканіна, пража.

Прамыўка суравізны.

суравы́, -а́я, -о́е.

Пра тканіну, ніткі: грубы, нябелены.

Суравое палатно.

С. абрус (з такой тканіны).

сурага́т, -у, Ма́це, мн. -ы, -аў, м.

Замяняльнік натуральнага прадукту, прадмета, які толькі часткова мае яго некаторыя ўласцівасці.

С. скуры.

|| прым. сурага́тны, -ая, -ае.

суразме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

Зрабіць суразмерным, устанавіць адпаведнасць з чым-н.

С. свае выдаткі з прыбыткам.

|| незак. суразме́рваць, -аю, -аеш, -ае і суразмяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

суразме́рны, -ая, -ае.

Які адпавядае чаму-н. па велічыні, памерах; прапарцыянальны.

Выдаткі суразмерныя заработку.

|| наз. суразме́рнасць, -і, ж.