Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

заключа́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́ецца; незак.

Быць сутнасцю чаго-н., зводзіцца да чаго-н.

У яго словах заключаўся глыбокі сэнс.

заключа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. заключыць.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Утрымліваць у сабе, мець у сваім складзе.

Кніга заключае ў сабе многа цікавага.

заклю́чны, -ая, -ае.

Апошні, завяршальны.

З. канцэрт.

Заключнае слова.

заключы́ць, -ючу́, -ю́чыш, -ю́чыць; зак.

1. са злуч. «што» і без дап. Зрабіць вывад.

Урач заключыў, што ў хворага запаленне лёгкіх.

2. што. Прыняць, падпісаць.

З. пагадненне.

З. дагавор.

|| незак. заключа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. заключэ́нне, -я, н. (да 2 знач.).

заключэ́нне, -я, н.

1. гл. заключыць.

2. Сцверджанне, якое з’яўляецца вывадам з чаго-н.

Прыйсці да заключэння.

З. эксперта.

3. Апошняя частка, канец чаго-н.

Цікавае з. п’есы.

У заключэнне — пад канец, заканчваючы што-н.

заклява́ць, -люю́, -люе́ш, -люе́; -люём, -люяце́, -люю́ць; -лю́й; -лява́ны; зак., каго (што).

1. Клюючы, забіць або замучыць, задзяўбці.

Варона заклявала гусяня.

2. перан. Замучыць нападкамі, прыдзіркамі (разм.).

закляпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

Распляскаць канец заклёпкі, шпяня і пад., змацоўваючы імі што-н.

З. болт.

|| незак. заклёпваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заклёпванне, -я, н. і заклёпка, -і, ДМ -пцы, ж.

|| прым. заклёпачны, -ая, -ае.

закля́ты, -ая, -ае.

Непрымірымы, вечны (пра ворага, праціўніка).

З. вораг.

закля́цце, -я, мн. -і, -яў, н. (уст.).

Тое, што і заклінанне (у 2 знач.); клятва, зарок.

Даў сабе з. не рабіць глупства.

зако́лвацца гл. закалоцца.