Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

замяні́ць, -мяню́, -ме́ніш, -ме́ніць; -ме́нены; зак., каго-што.

1. кім-чым. Узяць, скарыстаць, паставіць узамен другога.

З. сакратара новым.

2. Заняць чыё-н. месца, стаўшы раўнацэнным яму.

Сястра замяніла яму памерлую маці.

3. З’явіцца на змену каму-, чаму-н.

Песня заменіць сум.

4. Выпадкова ці наўмысна ўзяць чужую рэч замест сваёй, падмяніць.

З. галошы.

|| незак. заме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заме́на, -ы, мн. -ы, -ме́н, ж.

замяра́ць гл. замераць.

замярза́нне гл. замерзнуць.

замярза́ць гл. замерзнуць.

замясі́ць, -мяшу́, -ме́сіш, -ме́сіць; -ме́шаны; зак., што.

Прыгатаваць, змешваючы якое-н. сыпкае рэчыва з вадкасцю і размінаючы для атрымання вязкай масы.

З. цеста.

|| незак. заме́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заме́с, -у, м. (спец.).

замясці́ць, -мяшчу́, -ме́сціш, -ме́сціць; -ме́шчаны; зак.

1. каго-што кім-чым. Паставіць на чыё-н. месца, замяніць.

На фізічна цяжкіх участках з. жаночы персанал мужчынскім.

2. што. Заняць свабодную пасаду, вакансію.

З. вакантныя адзінкі.

|| незак. замяшча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. замяшчэ́нне, -я, н.

Конкурс на з. пасады загадчыка аддзела.

замята́ць гл. замесці.

замя́ць, -мну́, -мне́ш, -мне́; -мнём, -мняце́, -мну́ць; -мні́; -мя́ты; зак., што (разм.).

Спыніць, наўмысна не даць ходу.

З. размову.

З. справу.

|| незак. заміна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

замяша́нне, -я, н.

Раптоўнае парушэнне парадку, збянтэжанасць, разгубленасць.

Прыйсці ў з.

Унесці з. ў шэрагі ворага.

замяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. Ублытацца ў што-н., мець дачыненне да чаго-н. (заганнага, непрыемнага).

З. ў непрыемную гісторыю.

2. Загубіцца сярод народу.

З. ў натоўпе.

|| незак. заме́швацца, -аюся, -аешся, -аецца.