Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

арг...

Першая частка складаных слоў у знач.: арганізацыйны, напр. аргкамітэт, аргвывады.

аргама́к, , м.

Старажытная назва ўсходніх пародзістых верхавых коней.

|| прым. аргамачны, .

арга́н, , м.

Музычны духавы клавішны інструмент, што складаецца з набору труб, у якія мяхамі напампоўваецца паветра.

|| прым. арганны, .

  • Арганная музыка.

аргана... і аргана-...

Першая частка складаных слоў са знач.:

  1. арганічны (у 1 знач.), напр. арганагенны, аргана-мінеральны.
  2. які мае адносіны да органаў (у 1 знач.), напр. арганапаталогія, арганапластыка, арганатэрапеўтычны, арганатэрапія (прымяненне з лячэбнай мэтай рэчываў жывёльнага паходжання).

арганізава́ны, .

  1. Аб’яднаны, згуртаваны, які ўваходзіць у склад якой-н. арганізацыі.

    • А. калектыў.
  2. Планамерны, упарадкаваны.

    • А. характар партызанскай барацьбы.
  3. Дысцыплінаваны, які дзейнічае дакладна і планамерна.

|| наз. арганізаванасць, .

арганізава́цца, ; зак.

  1. Узнікнуць, з’явіцца, утварыцца.

    • Арганізаваўся новы аддзел.
  2. Аб’яднацца для якой-н. мэты.

    • А. на барацьбу за мір.

|| незак. арганізоўвацца, .

арганізава́ць, ; зак.

  1. Заснаваць, стварыць.

    • А. курсы.
    • А. хор.
  2. Падрыхтаваць, наладзіць.

    • А. сустрэчу.
    • А. дастаўку газет.
  3. Аб’яднаць для якой-н. мэты.

    • А. моладзь.
  4. Упарадкаваць што-н.

    • А. свой час.

|| незак. арганізоўваць, .

|| наз. арганізацыя, .

арганіза́тар, , м.

Той, хто арганізоўвае, з’яўляецца ініцыятарам чаго-н.

  • А. атрада.

|| прым. арганізатарскі, .

  • Арганізатарскія здольнасці.

арганізацы́йны, .

Які адносіцца да арганізацыі (гл. арганізаваць у 1 знач.), да падрыхтоўкі ажыццяўлення чаго-н.

  • А. перыяд.
  • Арганізацыйныя расходы.

арганіза́цыя, , ж.

  1. гл. арганізаваць.

  2. Арганізаванасць, унутраная дысцыпліна, прадуманы, планамерны парадак. Дакладная а. ў рабоце.

  3. Грамадскае аб’яднанне або дзяржаўная ўстанова.

    • Прафсаюзная а.
    • Будаўнічая а.