Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

узбраенне, , н.

  1. гл. узброіцца, -ць,

  2. Зброя і боепрыпасы для вядзення вайны, бою.

    • Новыя віды ўзбраення.
    • Быць або знаходзіцца на ўзбраенні (пра зброю, якой аснашчаны войскі).
    • Прыняць (узяць) на ў. (таксама перан. актыўна выкарыстаць што-н.).

узброенасць, , ж.

Аснашчанасць, наяўнасць неабходных сродкаў для вядзення бою.

  • Тэхнічная ў. сельскай гаспадаркі (перан. аснашчанасць абсталяваннем).

узброены, .

Які мае адносіны да барацьбы са зброяй у руках.

  • У. атрад.
  • Узброенае паўстанне.
  • Узброеныя сілы (армія, войскі).
  • У. нейтралітэт (неўмяшанне ў вайну пры поўнай да яе гатоўнасці).

узброіцца, ; зак.

  1. Запасціся сродкамі для вядзення вайны, бою (зброяй, тэхнікай і пад.).

    • У. да зубоў.
  2. перан. Запасціся сродкамі для якой-н. дзейнасці.

    • У. новай тэорыяй.

|| незак. узбройвацца, .

|| наз. узбраенне, .

узброіць, ; зак.

  1. Забяспечыць сродкамі для вядзення вайны, бою (зброяй, тэхнікай і пад.).

    • У. армію.
    • У. атрад вінтоўкамі.
  2. перан., чым. Забяспечыць сродкамі для якой-н. дзейнасці.

    • У. гаспадарку навейшай тэхнікай.
    • Узброеным вокам (пры дапамозе аптычных прылад).

|| незак. узбройваць, .

|| наз. узбраенне, .

узбуджальнік, , м.

Той, хто або тое, што выклікае, узбуджае што-н.

  • У. грыпу.

узбуджальны, .

  1. Які прыводзіць у стан узбуджэння.

    • Узбуджальныя сродкі.
  2. Здольны хутка прыходзіць у стан узбуджэння.

    • Лёгка ў. чалавек.

|| наз. узбуджальнасць, .

узбуджанасць, , ж.

Стан узбуджэння.

узбудзіцца, ; зак.

  1. Прачнуцца, абудзіцца.

    • Дзіця ўзбудзілася ад шуму.
  2. Прыйсці ў стан нервовага пад’ёму.

    • Нервы ўзбудзіліся.

|| незак. узбуджацца, і узбуджвацца, .

|| наз. узбуджэнне, .

узбудзіць, ; зак.

  1. гл. будзіць.

  2. Прывесці ва ўзбуджальны стан.

    • У. хворага.
    • У. нервы.
  3. Выклікаць, абудзіць у кім-н. якія-н. пачуцці, думкі, стан.

    • У. рэўнасць.
    • У. апетыт.
    • У. цікаўнасць.
  4. Паставіць, вынесці на абмеркаванне, вырашэнне.

    • У. крымінальную справу.
    • У. пытанне.

|| незак. узбуджаць, .

|| наз. узбуджэнне, .