Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

уза..., прыстаўка.

Тое, што і уз; ужыв. замест «уз...» перад збегам зычных і перад зычнымі, пасля якіх пішацца мяккі знак або апостраф, напр. узабрацца, узаткнуць, узалью, узаб’ю.

узабрацца, ; зак.

Намагаючыся, забрацца наверх.

  • У. на вал.

|| незак. узбірацца, .

узагнаць, ; зак.

  1. Заставіць узысці куды-н.; загнаць на што-н.

    • У. ката на дрэва.
    • У. машыну на платформу.
  2. Прымусіць падняцца адкуль-н., змяніць становішча; успудзіць (разм.).

    • У. чараду птушак.
  3. што на што. Насадзіць.

    • У. абручы на бочку.

|| незак. узганяць, .

узад, прысл.

Назад, у процілеглы бок.

  • У. і ўперад.
  • Ні ў. ні ўперад (ні з месца, ні сюды, ні туды).

узадраць, ; зак.

  1. Адарваць, аддзяліць рыўком угору што-н. добра прымацаванае і пад.

    • У. маснічыну.
  2. Узараць (цаліну, папар і пад.; разм.).

    • У. дзірван.

|| незак. уздзіраць, .

узаема...

Першая частка складаных слоў у знач. узаемны, напр. узаемадапамога, узаемадзеянне, узаемавыгадны.

узаемаабумоўленасць, , ж.

Узаемная абумоўленасць; уплыў адных з’яў на другія.

узаемаадносіны, .

Узаемныя адносіны паміж кім-н.

  • Таварыскія ў.

узаемадапамога, , ж.

Узаемная дапамога, дапамога адзін аднаму.

  • Каса ўзаемадапамогі.

узаемадзейнічаць, ; незак.

Знаходзіцца ва ўзаемадзеянні,