Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

даўбе́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. Круглае палена з патончаным канцом-дзяржаннем для расколвання, убівання чаго-н. у што-н.; невялікая доўбня.

Увагнаў калок даўбешкай.

Даўбешкамі забівалі палі.

2. перан. Пра тупога, някемлівага чалавека (разм., лаянк.).

Д. часам пост займае немалы.

даўбня́ гл. доўбня.

даўга... (гл. доўга...).

Першая састаўная частка складаных слоў; пішацца, калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напр.: даўгавечны, даўганосы.

даўгава́ты, -ая, -ае.

1. Некалькі даўжэйшы за нармальны.

Плашч яму д.

2. Не круглы на выгляд, прадаўгаваты.

Твар у хлопца д.

даўгаве́чны, -ая, -ае.

1. Здольны жыць доўгі час.

Д. род.

Дуб — даўгавечнае дрэва.

2. Разлічаны на доўгі час існавання; моцны, трывалы.

Надзейны і д. самазвал.

|| наз. даўгаве́чнасць, -і, ж.

даўгавы́ гл. доўг.

даўгагры́вы, -ая, -ае.

3 доўгай грывай (пра коней).

Даўгагрывыя коні.

даўгадзю́бы, -ая, -ае.

3 доўгай дзюбай.

Д. журавель.

даўгакры́лы, -ая, -ае.

1. 3 доўгімі крыламі.

Д. стрыж.

2. у знач. наз. даўгакры́лыя, -ых. Атрад птушак, да якіх адносяцца стрыжы, калібры і пад.

Сямейства даўгакрылых.

даўгакры́сы, -ая, -ае.

3 доўгімі крысамі (пра адзенне).

Даўгакрысае паліто.