Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

вы́правіцца², -праўлюся, -правішся, -правіцца; зак.

Накіравацца, адправіцца куды-н.

Куды вы выправіліся?

|| незак. выпраўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

вы́правіць¹, -праўлю, -правіш, -правіць; вы́праві; -праўлены; зак., што.

1. Зрабіць прамым; выпраміць.

В. рэчышча.

2. Унесці неабходныя праўкі ў што-н.

В. рукапіс.

В. карэктуру.

3. Ліквідаваць недахопы, заганы.

В. становішча.

В. памылку.

|| незак. выпраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. выпраўле́нне, -я, н.

вы́правіць², -праўлю, -правіш, -правіць; вы́праві; -праўлены; зак.

1. каго-што. Сабраць і правесці; адправіць.

В. дзяцей у школу.

В. экспедыцыю.

2. каго. Выправадзіць.

В. свавольнікаў з хаты.

3. каго-што. Паслаць, адправіць куды-н. з якой-н. мэтай.

В. да доктара.

В. камбайны ў поле.

|| незак. выпраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

вы́прагчы, -прагу, -пражаш, -пража; -пражам, -пражаце, -прагуць; вы́праг, -прагла; -пражы; -пражаны; зак., каго (што).

Распрэгчы, вызваліць з запрэжкі.

В. каня з воза.

|| незак. выпрага́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

вы́прагчыся, -прагуся, -пражашся, -пражацца; -пражамся, -пражацеся, -прагуцца; вы́прагся, -праглася; -пражыся; зак.

Вызваліцца з запрэжкі.

Конь выпрагся.

|| незак. выпрага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

выпраме́ньвацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -аецца; незак.

Ісці, распаўсюджвацца адкуль-н. прамянямі.

|| наз. выпрамяне́нне, -я, н.

выпраме́ньваць, -аю, -аеш, -ае; незак., што.

Вылучаць прамяні, прамянёвую энергію.

В. святло.

|| наз. выпрамяне́нне, -я, н.

Цеплавое в.

вы́праміць, -млю, -міш, -міць; -млены; зак., каго-што.

Зрабіць прамым.

В. дрот.

В. дарогу.

|| незак. выпрамля́ць, -я́ю, -яе́ш, -я́е.

|| прым. выпрамля́льны, -ая, -ае (спец.).

выпрамні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (спец.).

Прыстасаванне для ператварэння пераменнага электрычнага току ў пастаянны.

Ртутны в.

вы́прасаваць гл. прасаваць¹.