Verbum

узві́цца, узаўю́ся, узаўе́шся, узаўе́цца; узаўёмся, узаўяце́ся, узаўю́цца; узві́ўся, -ві́лася, -ло́ся; узві́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Наматацца.

Ніткі ўзвіліся на шпульку.

2. Узляцець увысь, падняўшыся, закруціцца, закружыцца.

Узвіліся галубы.

Узвіўся клубок агню.

3. перан. Прыйсці ў раздражнены стан (разм.).

|| незак. узвіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

узві́ць, узаўю́, узаўе́ш, узаўе́; узаўём, узаўяце́, узаўю́ць; узві́ў, -ві́ла, -ло́; узві́; узві́ты; зак., што.

1. Навіць, наматаць на што-н.

У. ніткі на вітушку.

2. Падняўшы, закружыць, закруціць.

Вецер узвіў шматкі паперы.

|| незак. узвіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

узво́д¹, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Падраздзяленне роты, эскадрона або батарэі.

|| прым. узво́дны, -ая, -ае.

Узводны камандзір.

Далажыць узводнаму (наз.).

узво́д², -а і -у, М -дзе, м.

1. -у, гл. узвесці.

2. -а, мн. -ы, -аў. Прыстасаванне ва ўдарным механізме зброі, якое дае магчымасць узвесці курок (спец.).

Курок на ўзводзе.

◊

На ўзводзе (разм.) —

1) у стане ап’янення;

2) у стане нервовага ўзбуджэння.

|| прым. узвадны́, -а́я, -о́е.

узво́дзіць гл. узвесці.

узвы́сіцца, -ы́шуся, -ы́сішся, -ы́сіцца; зак.

1. Узняцца ўвысь, падняцца вышэй навакольнага (паэт.).

2. перан. Дасягнуць больш высокага грамадскага становішча, значэння.

Жаданне ў.

|| незак. узвыша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. узвышэ́нне, -я, н.

узвы́сіць, -ы́шу, -ы́сіш, -ы́сіць; -ы́шаны; зак., каго-што.

1. Узняць увысь, падняць вышэй навакольнага (паэт.).

2. перан. Надаць каму-, чаму-н. больш высокае становішча, значэнне.

У. каго-н. у чыіх-н. вачах.

◊

Узвысіць голас — тое, што і павысіць голас.

|| незак. узвыша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. узвышэ́нне, -я, н.

узвы́шаны, -ая, -ае.

1. Які ўзвышаецца над наваколлем; высокі.

Узвышаная мясцовасць.

2. перан. Поўны глыбокага зместу, значэння, высакародны, які ўзвышаецца над паўсядзённасцю (высок.).

Узвышанае пачуццё.

|| наз. узвы́шанасць, -і, ж. (да 2 знач.).

узвыша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. гл. узвысіцца.

2. Пра што-н. высокае: стаяць, знаходзіцца дзе-н., вылучаючыся сярод чаго-н. сваёй вышынёй; высіцца.

Уздоўж набярэжнай узвышаліся будынкі.

узвы́шша, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Высокая гарыстая або ўзгорыстая мясцовасць.

Мазырскае ў.

2. Тое, што і узвышэнне (у 2 знач.).