Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

ахвя́рны, -ая, -ае.

1. Які прыносіцца ў ахвяру.

Ахвярная жывёла.

2. На які прыносяць ахвяры.

А. стол.

3. перан. Адважны, самаадданы.

А. ўчынак.

ахіле́саў, -сава.

У выразе: ахілесава пята (кніжн.) — найбольш слабае месца каго-, чаго-н.

ахіне́я, -і, ж. (разм.).

Глупства, бязглуздзіца.

Несці ахінею.

ахіну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.

1. Агарнуць, ахутаць чым-н.

Хусткай а. дзіця.

2. перан. Акружыць увагай.

Курганы слава ахінула.

А. ласкай.

|| незак. ахіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

а́хкаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Выяўляць пачуцці (здзіўлення, шкадавання, прыкрасці і пад.), усклікаючы «ах!».

|| наз. а́хканне, -я, н.

ахмістры́ня, -і, мн. -і, -ры́нь, ж. (уст.).

Жанчына, якая вяла хатнюю гаспадарку ў панскім доме; аканомка.

ахмяле́лы, -ая, -ае.

1. Які знаходзіцца ў стане ахмялення.

2. перан. Пра чалавека, які да самазабыцця захоплены, узрушаны чым-н.

А. ад радасці.

ахмяле́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак. (разм.).

1. Стаць п’яным, ап’янець.

А. ад гарэлкі.

2. перан. Захапіцца да самазабыцця, узрушыцца.

А. ад шчасця.

а́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак. (разм.).

1. Аднакратна моцна выкрыкнуць «ах!», выказваючы якое-н. пачуццё: захапленне, здзіўленне, шкадаванне, страх, смутак і пад.

Жанчына ахнула.

2. Моцна ўдарыць па чым-н.; выбухнуць, разарвацца, стрэліць, абрушыцца і г.д.

А. палкай па галаве.

|| незак. а́хаць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. а́ханне, -я, н.

ахо́ва, -ы, ж.

1. гл. ахоўваць.

2. Група (людзей, караблёў і пад.), якая ахоўвае каго-, што-н.

Берагавая а.

Выставіць ахову.

А. працы.