Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

насо́с¹, -у, м.

Балючая пухліна на нёбе ў жывёл.

насо́с², -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Тое, што і помпа.

2. Прылада, пры дапамозе якой напампоўваюць паветра ў шыны веласіпеда, аўтамабіля і пад.

|| прым. насо́сны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Насосная станцыя.

насо́ўвацца гл. насунуцца.

насо́ўваць гл. насунуць.

насо́ўка, -і, ДМо́ўцы, мн. -і, -со́вак, ж. (разм.).

Невялікая хустачка, прызначаная для выцірання носа або твару.

|| прым. насо́вачны, -ая, -ае.

насо́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; насо́х, -хла; зак.

1. Засыхаючы, прыстаць, прыліпнуць да чаго-н.

Насохла гразь на колах.

2. Засохнуць у вялікай колькасці (разм.).

Насохла дрэў у лесе.

3. Стаць надта сухім.

Трава насохла за дзень.

наспе́х, прысл.

Спяшаючыся, паспешна.

Н. паснедаць.

наспе́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; зак.

1. Стаць спелым, паспець, напоўніцца чым-н. знутры.

Калоссе наспела.

Нарыў наспеў.

2. перан. Стаць патрэбным, надзённым, непазбежным.

Наспела ідэя аховы прыроды.

3. перан. Надысці, настаць.

Раптам наспелі неадкладныя справы.

|| незак. наспява́ць, -а́е.

наспіртава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Насыціцца спіртам.

2. перан. Напіцца п’яным (разм.).

наспява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак. (разм.).

Уволю, многа паспяваць.