Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

уха́ба, -ы, мн. -ы, уха́б, ж.

Выбоіна на дарозе.

Калёсы падскакваюць на ўхабах.

уха́бісты, -ая, -ае.

З вялікай колькасцю ўхаб.

Ухабістая дарога.

|| наз. уха́бістасць, -і, ж.

ухава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. Хаваючы, зберагчы.

У. чужыя рэчы.

2. Утаіць ад каго-н.

У. сваю правіннасць.

ухадзі́цца, ухаджу́ся, ухо́дзішся, ухо́дзіцца; зак., з кім-чым.

Управіцца, завяршыць якую-н. справу.

У. з работай.

|| незак. ухо́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

ухаласту́ю, прысл.

Не робячы карыснай работы (пра рух механізмаў), дарэмна.

Матор працуе ў.

ухапі́цца, ухаплю́ся, ухо́пішся, ухо́піцца; зак.

1. за каго-што. Схапіцца, узяцца.

У. за крысо.

У. за поручань.

2. перан., за што. Узяцца старанна за якую-н. справу; выкарыстаць што-н. у сваіх інтарэсах.

У. за работу.

У. за цікавую думку, за каштоўную прапанову.

ухапі́ць, ухаплю́, ухо́піш, ухо́піць; ухо́плены; зак.

1. каго-што. Схапіць, узяць.

У. за хвост.

Стараецца ў. сабе пабольш.

2. перан., што. Хутка, адразу зразумець, улавіць.

Мы адразу ж ухапілі яго думку.

3. што і чаго. З’есці чаго-н. крыху або наспех (разм.).

У. некалькі лыжак супу.

4. што і чаго. Паспець зрабіць што-н., управіцца з чым-н. (разм.).

Работы многа, за дзень не ўхопіш.