Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

раўна... (гл. роўна...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужыв. замест «роўна...», калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напр.: раўнабокі, раўнаважны, раўнадзейны, раўназначны, раўнапраўны, раўнасільны.

раўнабе́драны, -ая, -ае.

Які мае дзве роўныя стараны.

Р. трохвугольнік.

|| наз. раўнабе́дранасць, -і, ж.

раўнава́га, -і, ДМа́зе, ж.

1. Стан спакою, у якім знаходзіцца цела пад уздзеяннем роўных, процілегла накіраваных сіл.

Устойлівая р.

2. Устойлівае становішча, устойлівасць.

Страціць раўнавагу.

3. перан. Устойлівыя суадносіны паміж чым-н.

Экалагічная р.

4. перан. Стан спакою, ураўнаважанасці, нармальны стан духоўнага і маральнага жыцця.

Вывесці з раўнавагі.

|| прым. раўнава́жны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

раўнава́жкі, -ая, -ае.

Аднолькавы з чым-н. па вазе.

раўнава́нне гл. раўнаваць¹.

раўнава́цца, -ну́юся, -ну́ешся, -ну́ецца; -ну́йся; незак.

Лічыць сябе роўным з кім-н.

Р. з маладымі.

раўнава́ць¹, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; незак.

1. што. Рабіць роўным, прамым; выраўноўваць.

Р. дарогу.

Р. сагнутыя цвікі.

2. каго-што. Параўноўваць, лічыць сябе роўным у якіх-н. адносінах з кім-н.

Па ведах іх нельга р.

|| наз. раўнава́нне, -я, н.

раўнава́ць², -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; незак., каго (што) да каго.

Адчуваць пачуццё рэўнасці.

Р. мужа да сяброўкі.

|| зак. прыраўнава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны (разм.).

раўнадзе́йны, -ая, -ае.

У выразе: раўнадзейная сіла (спец.) — сіла, якая аказвае на цвёрдае цела механічнае ўздзеянне, роўнае дзеянню некалькіх сіл.

раўнадзе́нства, -а, н.

Час, які бывае двойчы ў год, калі працягласць дня і ночы аднолькавыя.

Вясенняе і асенняе р.