Verbum

раз...¹ (раза..., рас...), дзеяслоўная прыстаўка.

Абазначае:

1) дзяленне на часткі, размеркаванне па частках, па месцах, па паверхні і пад., напр.: разрэзаць, разарваць, раскідаць, размазаць;

2) узмацненне, напружанне ў праяўленні дзеяння, напр.: раскарміць, расхваліць;

3) у спалучэнні з -цца: пачатак працяглага, інтэнсіўнага дзеяння, напр.: разбурчацца, растанцавацца, разбалецца;

4) у спалучэнні з -цца: напрамак руху многіх у розныя бакі, напр.: раз’ехацца, разляцецца, рассыпацца;

5) спыненне дзеяння, стану, напр.: размарозіцца, разлюбіць;

6) адваротнае дзеянне, напр.: размініраваць, раскруціць.

раз...² (рас...), прыстаўка прыметнікаў (разм.).

Абазначае:

1) вышэйшую ступень якой-н. якасці, напр.: развясёлы, разудалы, распракляты;

2) наяўнасць чаго-н., што распасціраецца ў розных кірунках, напр.: развілісты, разгалісты, раскідзісты.

рас..., прыстаўка.

Тое, што і раз...; пішацца замест «раз...» перад глухімі зычнымі, напр.: раскусіць, расхапаць.

ра́са¹, -ы, мн. -ы, рас, ж.

Група людзей, якая склалася гістарычна на пэўнай тэрыторыі, аб’яднаная агульнасцю спадчынных фізічных адзнак (колерам скуры, вачэй, валасоў, формай чэрапа), абумоўленых супольнасцю паходжання і першапачатковага рассялення.

Белая р.

Жоўтая р.

Мангалоідная р.

Негроідная р.

|| прым. ра́савы, -ая, -ае.

ра́са², -ы, мн. -ы, рас, ж.

У праваслаўнага духавенства: верхняе доўгае адзенне з шырокімі рукавамі.

раса́, -ы́, мн. ро́сы, рос, ж.

Атмасферная вільгаць, якая пры паніжэнні тэмпературы асядае дробнымі вадзянымі кроплямі на паверхні раслін і розных наземных прадметаў у цёплую пару года.

Ранішняя р.

○

Мучністая раса — хвароба раслін, пры якой на раслінах утвараецца налёт, падобны на муку.

|| прым. рася́ны, -ая, -ае, расяны́, -а́я, -о́е і ро́сны, -ая, -ае.

раса́да, -ы, ДМ -дзе, ж., зб.

Маладыя расліны, вырашчаныя ў асобых умовах і прызначаныя для перасадкі ў адкрыты грунт.

Капусная р.

|| прым. раса́дны, -ая, -ае.

раса́днік, -а, мн. -і, -аў, м.

Спецыяльнае месца для вырошчвання маладых раслін, расады.

расама́ха, -і, ДМ -ма́се, ж.

Драпежны звер, разнавіднасць куніцы з каштоўным футрам бурай афарбоўкі.

|| прым. расама́хавы, -ая, -ае.

расаха́ты, -ая, -ае.

1. 3 раздвоеным ствалом; вілаваты.

Стары р. дуб.

2. Рагаты, з галіністымі рагамі.

Р. лось.