Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

бу́йны, -ая, -ае.

1. Неспакойны, дзёрзкі, свавольны.

Б. нораў.

2. Моцны, парывісты.

Б. вецер.

|| наз. бу́йнасць, -і, ж.

буйны́, -а́я, -о́е; буйне́йшы.

1. Які складаецца з аднародных, больш чым сярэдняга памеру адзінак; падкрэслена вялікі па памеры.

Буйное зерне.

Буйныя літары.

Чалавек буйнога складу.

2. Вялікі па плошчы, колькасці, па канцэнтрацыі сродкаў.

Буйное прамысловае прадпрыемства.

Б. капітал.

3. Выдатны, найбольш прыкметны сярод іншых.

Б. спецыяліст.

Б. вучоны.

4. Важны, сур’ёзны.

Буйная размова.

5. Багаты, шчодры.

Буйная раса́.

6. Вялікі, хуткі, магутны.

Б. рост эканомікі.

7. Значны па выніках, важны па значэнні.

Буйная перамога.

8. Багаты, сакавіты.

Буйная збажына.

Усё на палях буйна (прысл.) красавала.

Буйная завязь.

Буйная зеляніна.

|| наз. бу́йнасць, -і, ж.

бук, -а і -у, мн. -і, -аў, м.

1. -а. Вялікае лісцевае дрэва з гладкай светла-шэрай карой і цвёрдай драўнінай.

Пасадзіць б.

2. -у. Драўніна гэтага дрэва.

Зуб’е ў граблях з буку.

|| прым. бу́кавы, -ая, -ае.

Б. лес.

Сямейства букавых (наз.).

буквае́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м. (іран.).

Чалавек, які прыдае большае значэнне знешняму боку чаго-н., дробязям, чым сутнасці; фармаліст.

|| ж. буквае́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак.

|| прым. буквае́дскі, -ая, -ае.

Б. падыход.

буквае́дства, -а, н. (іран.).

Чыста знешняе, фармальнае тлумачэнне чаго-н., якое наносіць шкоду сэнсу, сутнасці.

буква́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Кніжка для першапачатковага навучання грамаце.

|| прым. буква́рны, -ая, -ае.

буке́т, -а, Ме́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Падабраныя і прыгожа складзеныя ў пучок кветкі.

2. Сукупнасць араматычных і смакавых уласцівасцей чаго-н.

Б. чаю.

Гэта віно мае асаблівы б.

|| прым. буке́тны, -ая, -ае.

букіні́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Чалавек, які займаецца купляй і продажам рэдкіх і старых кніг.

|| ж. букіні́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. букіні́сцкі, -ая, -ае.

букіністы́чны, -ая, -ае.

Які мае адносіны да продажу і куплі рэдкіх і старых кніг.

Б. магазін.

букле́т, -а, Ме́це, мн. -ы, -аў, м.

Друкаванае выданне падарункавага, даведачнага або рэкламнага характару на адным лісце, якое разгортваецца як шырма.

Б. «Літаратурны музей Янкі Купалы».

|| прым. букле́тны, -ая, -ае.