Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

агітбрыга́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -га́д, ж.

Агітацыйная брыгада, якая вядзе агітацыйна-масавую работу.

А. выступіла перад выбаршчыкамі.

агі́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. (разм.).

Твор літаратуры, кіно, рэкламы або жывапісу, які ставіць вузкаагітацыйныя мэты.

Палітычная а.

агітма́савы, -ая, -ае.

Які мае дачыненне да агітацыйнай, грамадска-палітычнай работы сярод мас.

Агітмасавая работа.

агітпу́нкт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

Агітацыйны пункт, мясцовая ўстанова для масава-палітычнай работы сярод насельніцтва.

А. пры выбарчым участку.

|| прым. агітпу́нктаўскі, -ая, -ае.

аглабі́льна, -а, мн. -ы, -аў, н. і аглабі́на, -ы, мн. -ы, -бін, ж.

Біла, якім мацуюць лёсткі ў калёсах.

агле́дзецца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; аглёдзься; зак.

1. Паглядзець вакол сябе.

А. па баках.

2. перан. Звыкнуцца з новымі абставінамі, людзьмі; асвойвацца.

Не паспелі а., і зноў у дарогу.

3. Хапіцца, пачаць шукаць; заўважыць што-н.

Уцякай хутчэй, пакуль не агледзеліся.

агле́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць; агле́дзь; -джаны; зак., каго-што.

1. Акінуць позіркам, разгледзець з усіх бакоў, азнаёміцца з кім-, чым-н.

А. новы дом.

2. Абследаваць, вызначыць стан каго-, чаго-н. шляхам праверкі яго работы (чалавека, машыны).

А. хворага.

А. машыну.

3. Прывесці ў парадак; падправіць, паднавіць.

А. хату на зіму.

4. Заглянуць усюды, шукаючы каго-, чаго-н.

Агледзеў вагон — няма дзеда.

5. Выпадкова ці знарок адшукаць, напаткаць прыхаванае.

Назаўтра раніцай агледзеў ён скарб.

|| незак. агля́дваць, -аю, -аеш, -ае і агляда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. агля́д, -у, М -дзе, м. (да 1 і 2 знач.).

агле́дзіны, -дзін.

1. Агляд каго-, чаго-н. з мэтай знаёмства.

А. новай школы.

А. мясцовасці.

2. Бытавы абрад знаёмства жаніха і яго сваякоў з нявестай.

Назаўтра пасля агледзін былі змовіны.

агло́блі, аглабе́ль, Д агло́блям, адз. агло́бля, -і, ж.

Пара жардзін, прымацаваных канцамі да пярэдняй восі воза, у якія запрагаюць каня.

Прымацаваць новыя а.

Павярнуць аглоблі (разм.) — пайсці, паехаць назад, не дасягнуўшы мэты.

|| прым. аглабе́льны, -ая, -ае.

аглу́хлы, -ая, -ае.

Які стаў глухім.

А. чалавек.