Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

удво́іцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -о́іцца; зак.

Павялічыцца ўдвая, падвоіцца.

Насельніцтва горада ўдвоілася.

|| незак. удво́йвацца, -аецца.

|| наз. удвае́нне, -я, н.

удво́іць, -о́ю, -о́іш, -о́іць; -о́ены; зак., што.

Павялічыць удвая, падвоіць.

У. намаганні.

|| незак. удво́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. удвае́нне, -я, н.

удву́х, прысл.

У колькасці двух мужчын.

У. ехаць весялей.

уджа́ліць гл. джаліць.

уджгну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак. (разм.).

1. каго. Балюча ўкалоць хабатком, джалам (пра насякомых).

2. перан., каго, па чым. Хвоснуць, ударыць.

У. розгай.

удзвю́х, прысл.

У колькасці дзвюх жанчын.

У. жнецца хутчэй.

удзевяцёх, прысл.

У колькасці дзевяці чалавек (толькі пра мужчын ці толькі пра жанчын).

удзевяцяры́х, прысл.

Колькасцю ў дзевяць асоб рознага полу або істот ніякага роду.

удзе́л¹, -у, м.

Сумесная дзейнасць пры выкананні чаго-н., супрацоўніцтва ў чым-н.

Прыняць у. у спаборніцтвах.

Канцэрт з удзелам вядомых артыстаў эстрады.

удзе́л², -а, мн. -ы, -аў, м.

У старажытнай і сярэдневяковай Русі: вобласць, якой кіраваў князь.

|| прым. удзе́льны, -ая, -ае.

У. князь.

Удзельнае княства.