Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

радзі́цца, раджу́ся, ро́дзішся, ро́дзіцца; зак. і незак.

1. Тое, што і нарадзіцца.

2. незак. Даваць ураджай, плады (аб раслінах).

Надта родзіцца ў нас капуста.

|| незак. таксама раджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1 знач.).

ра́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; незак.

1. каму, з інф. Даваць якую-н. раду (у 1 знач.), раіць.

Я заўсёды раджу падумаць, паглядзець, не спяшацца.

2. каго-што. Прапанаваць каго-, што-н. у якасці каго-, чаго-н.

Доктар р. лекі як сродак ад болю.

3. Раіцца, меркаваць.

Сядзелі мужчыны на лаўцы і ўсё радзілі паміж сабой.

Раду радзіць (разм.) — радзіцца, раіцца.

|| зак. пара́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

радзі́ць, раджу́, ро́дзіш, ро́дзіць; зак. і незак.

1. каго-што. Тое, што і нарадзіць (нараджаць).

2. незак. Даваць ураджай, плады (аб глебе, раслінах).

Глеба родзіць добра.

Надта родзяць буракі.

|| незак. таксама раджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

радко́вы, гл. рад¹.

радко́м, прысл. (разм.).

У адзін рад.

радні́на, -ы, ж. (разм.).

Тое, што і радно.

радні́цца, радню́ся, ро́днішся, ро́дніцца; незак.

1. Уступаць у адносіны роднасці, сваяцтва з кім-н.

Р. з суседзямі.

2. Збліжацца, мець падабенства.

|| зак. парадні́цца, -радню́ся, -ро́днішся, -ро́дніцца.

радні́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., ро́дніць; незак., каго-што з кім-чым.

1. Ствараць адносіны роднасці паміж кім-н.

2. Рабіць падобным, збліжаць.

Гэтыя два зборнікі вершаў родняць паэтаў.

радно́, -а́, н.

Тоўстае палатно з пянькі або грубай ільняной пражы, а таксама выраб з такога палатна.

Ткаць р.

Накрыцца радном.

|| прым. радня́ны, -ая, -ае.

Радняныя нагавіцы.

радня́, -і́; ж.

1. зб. Сваякі.

Блізкая р.

Сабралася ў госці ўся р.

2. Тое, што і сваяк (разм.).

Яна мне р.