Verbum

рабі́на, -ы, мн. -ы, -бін, ж.

Дрэва з гронкамі дробных гаркаватых аранжавачырвоных пладоў, а таксама ягады гэтага дрэва.

Пад акном расцвіла маладая р.

○

Чарнаплодная рабіна — куст сямейства ружакветных, які дае плады ў выглядзе вялікіх чорных ягад.

|| памянш. рабі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. рабі́навы, -ая, -ае.

Рабінавая настойка.

рабі́навы, -ая, -ае.

1. гл. рабіна.

2. Які нагадвае сабой колер ягад рабіны; аранжава-чырвоны.

Р. колер.

рабі́наўка, -і, ДМ -наўцы, ж. (разм.).

Рабінавая наліўка або настойка.

рабі́ннік¹, -у, м.

Зараснік з дрэў рабіны.

рабі́ннік², -а, мн. -і, -аў, м.

Вялікі шэры дрозд.

рабі́цца, раблю́ся, ро́бішся, ро́біцца; незак.

1. (часцей ужыв. як звязка ў састаўным іменным выказніку). Станавіцца.

Р. вясёлым.

Чалавек робіцца майстрам у час працы.

Рабілася (безас.) млосна.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адбывацца, тварыцца.

Бацька добра ведаў, што рабілася ў хаце.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). З’яўляцца, утварацца (разм.).

Калі яна смяялася, на шчочках рабіліся ямачкі.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вырабляцца з чаго-н.

Цэгла робіцца з гліны.

◊

Што яму робіцца (зробіцца)! (разм.) — нічога з ім не здараецца, нічога з ім не будзе.

|| зак. зрабі́цца, зраблю́ся, зро́бішся, зро́біцца.

рабі́ць, раблю́, ро́біш, ро́біць; незак.

1. што. Займацца чым-н., праяўляць якую-н. дзейнасць, паступаць якім-н. чынам.

Ён нічога не робіць.

Р. усё па-свойму.

Думай з вечара, а рабі з рання (прыказка).

2. што. Вырабляць, майстраваць.

Р. мэблю Р. марожанае.

3. Працаваць дзе-н., кім-н.

Р. на заводзе.

Р. закройшчыкам у атэлье.

Р. аграномам.

4. што. У спалучэнні з назоўнікамі, якія абазначаюць від заняткаў, работы, ужыв. ў знач.: выконваць.

Р. урокі.

Р. зарадку.

5. што. У спалучэнні з назоўнікам выражае дзеянне паводле знач. гэтага назоўніка.

Р. памылкі (памыляцца). Р. назіранне (назіраць).

6. што каму. Аказваць, прычыняць што-н. каму-н.

Р. дабро людзям.

7. каго-што з каго-чаго. Ператвараць у каго-, што-н., выконваючы якія-н. дзеянні.

Р. з хлопца камедыянта.

8. каго (што) кім-чым або якім. Прыводзіць у які-н. стан, надаваць каму-, чаму-н. які-н. выгляд.

Р. чалавека шчаслівым.

9. што. Утвараць сабой.

Рака рабіла круты паварот.

|| зак. зрабі́ць, зраблю́, зро́біш, зро́біць; зро́блены.

рабка́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

Скарачэнне: рабочы карэспандэнт.

|| прым. рабка́раўскі, -ая, -ае.

рабо́та, -ы, ДМ -бо́це, мн. -ы, -бо́т, ж.

1. Праяўленне, ажыццяўленне якой-н. дзейнасці; дзейнасць, праца чаго-н.

Пасля работы хацелася адпачнуць.

Р. матора машыны.

Р. сэрца.

2. Кола заняткаў, справа; пэўны род дзейнасці.

У яго работы — непачаты край.

Фізічная р.

Грамадская р.

3. Служба, праца ў якой-н. установе, на якім-н. прадпрыемстве.

Паступіць на работу.

Сумяшчаць работу з вучобай.

4. мн. Дзейнасць па стварэнні, вырабе, апрацоўцы чаго-н.

Сельскагаспадарчыя работы.

Унутраныя работы ў новым доме.

5. Прадукт працы, выраб, твор.

Выстаўка работ мастака.

Друкаваная р.

6. Тое, што знаходзіцца ў працэсе апрацоўкі, дапрацоўкі.

Прынесці работу дадому.

7. Якасць або спосаб выканання чаго-н.

Замок кавальскай работы.

8. Фізічная велічыня, якая колькасна характарызуе змены пры ператварэнні аднаго віду энергіі ў другі.

Адзінка вымярэння работы.

◊

Пусціць у работу — даць прымяненне чаму-н.

|| памянш.-ласк. рабо́тка, -і, ДМ -тцы, ж. (да 2, 5 і 7 знач.; разм.).

работада́вец, -да́ўца, мн. -да́ўцы, -да́ўцаў, м. (афіц.).

Той, хто дае работу, наймае рабочую сілу.