Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

склада́емае, -ага, н.

У матэматыцы: велічыня (лік), якая складваецца з другой велічынёй (лікам).

склада́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто складае што-н., аўтар.

|| ж. склада́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. склада́льніцкі, -ая, -ае.

складаназале́жны, -ая, -ае.

У граматыцы: які адносіцца да пабудовы складаных сказаў па спосабе падпарадкавання.

С. сказ.

складаназлу́чаны, -ая, -ае.

У граматыцы: які адносіцца да пабудовы складаных сказаў па спосабе злучэння.

С. сказ.

складанакве́тныя, -ых, адз. -ае, -ага, н. (спец.).

Сямейства двухдольных травяністых раслін з дробнымі кветкамі, сабранымі ў суквецце, падобнае на адну кветку.

складанаскаро́чаны, -ая, -ае.

У словаўтварэнні: утвораны са скарочаных частак двух або некалькіх слоў, якія ўваходзяць у склад якіх-н. назваў (напр., спецкар — спецыяльны карэспандэнт).

склада́нне, -я, н.

1. гл. складаць.

2. У матэматыцы: дзеянне, пры дапамозе якога з двух або некалькіх лікаў (складаемых) атрымліваюць новы (суму), які мае столькі адзінак, колькі было ва ўсіх дадзеных ліках разам.

3. У мовазнаўстве: слова, што ўтворана з дзвюх або некалькіх асноў і прадстаўляе лексічную адзінку, якая мае граматычныя і семантычныя адзнакі паасобнага слова; складанае слова (напр.: збожжаўборачны, першадрукар).

склада́ны, -ая, -ае.

1. Які складаецца з некалькіх частак, разнастайны па складзе частак і сувязей паміж імі.

Складанае рэчыва.

С. сказ.

2. Цяжкі для разумення, ажыццяўлення і пад.

Складаная матэматычная задача.

Складанае становішча.

Складаная аперацыя.

3. Які спалучае ў сабе розныя, часта супярэчлівыя бакі, рысы (пра характар і пад.).

Складаныя пачуцці і думкі.

4. Які можна складваць дзякуючы рухомаму злучэнню частак.

С. нож.

Складанае крэсла.

|| наз. склада́насць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

складападзе́л, -у, м.

У мовазнаўстве: мяжа паміж двума сумежнымі складамі ў слове.

складаўтвара́льны, -ая, -ае.

Пра гук: які можа ўтварыць склад.