Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

умаўча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; -чы́; зак., аб чым або пра што.

Тое, што і умоўчаць.

У. аб недахопах.

|| наз. умаўча́нне, -я, н.

умацава́нне, -я, н.

1. гл. умацавацца, умацаваць.

2. мн. -і, -яў. Абарончае збудаванне.

Падземныя ўмацаванні.

умацава́цца, -цу́юся, -цу́ешся, -цу́ецца; -цу́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным, устойлівым.

Бераг умацаваўся.

Перасаджанае дрэва ўмацавалася ў новым грунце.

2. Размясціцца, стварыўшы сабе абарончыя збудаванні.

Часць умацавалася на новым месцы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным, здаровым, трывалым.

Нервы ўмацаваліся.

Здароўе ўмацавалася.

Яго становішча ўмацавалася.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць цвёрдым, устойлівым, усталявацца, устанавіцца.

Гаспадаркі ўмацаваліся.

|| незак. умацо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. умацава́нне, -я, н.

умацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.

1. што. Зрабіць мацнейшым, больш устойлівым.

У. дамбы.

2. што. Стварыць абарончыя збудаванні дзе-н., забяспечыць сродкамі абароны.

У. подступы да горада.

3. каго-што. Зрабіць больш моцным, здаровым, стойкім.

Добрае харчаванне і свежае паветра ўмацавалі хворага.

У. нервы.

У. здароўе.

4. перан., што. Зрабіць надзейным, цвёрдым, устойлівым.

У. сваё становішча.

У. дысцыпліну.

|| незак. умацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. умацо́ўванне, -я, н.

|| наз. умацава́нне, -я, н.

|| прым. умацава́льны, -ая, -ае.

Умацавальныя адкосы.

Умацавальныя збудаванні.