Verbum

кача́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Тое, што і каціцца¹ (у 1 знач.), але абазначае рух, які адбываецца ў розны час і ў розных напрамках.

Мячык качаецца па падлозе.

2. Пераварочвацца, перакульвацца з боку на бок (пра чалавека, жывёлу).

К. ў траве.

Конь качаецца па зямлі.

Дзеці качаюцца ў снезе.

3. Ляжаць без справы, без сну (разм.).

К. да раніцы ў ложку.

4. Быць хворым (разм.).

Цэлы месяц качалася з пабітай нагой (разм.).

|| наз. кача́нне, -я, н.

кача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Тое, што і каціць (у 1 знач.), але абазначае рух, які адбываецца ў розны час і ў розных напрамках.

К. бочкі.

К. бярвенне.

2. што. Размякчаючы ў руках і рухаючы па якой-н. паверхні, надаваць чаму-н. акруглую форму.

К. клёцкі.

К. шарыкі з пластыліну.

3. што. Паварочваць з боку на бок у чым-н. сыпкім, вязкім.

К. рыбу ў муцэ.

4. што. Разгладжваць пры дапамозе качалкі, качалак.

К. абрусы.

5. што. Рабіць пракатку (спец.).

К. ліставое жалеза.

6. Падкідваць каго-н. на руках, выражаючы радасць, захапленне і пад. (разм.).

|| зак. пакача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 2—4 і 6 знач.), вы́качаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 3 і 4 знач.) і скача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 2 знач.).

|| наз. кача́нне, -я, н.

ка́чачніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.

Работніца, якая даглядае качак на птушкаферме.

ка́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Вадаплаўная птушка сямейства качыных з шырокай пляскатай дзюбай і кароткімі шырока расстаўленымі лапкамі.

Прыляцелі дзікія качкі.

|| памянш. ка́чачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. качы́ны, -ая, -ае.

качкано́с, -а, мн. -ы, -аў, м.

Яйцаносная млекакормячая жывёліна, у якой пярэдняя частка галавы выцягнута і заканчваецца шырокай дзюбай, падобнай на качыную (водзіцца ў Аўстраліі і Тасманіі).

качу́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

1. Драўлянае кола, якое качаюць дзеля забавы.

2. Драўляны прадмет цыліндрычнай формы, з дапамогай якога ставяць у печ і вымаюць з печы вялікія чыгуны.

|| прым. качу́лачны, -ая, -ае.

качэ́лі, -яў.

Тое, што і арэлі.

|| прым. качэ́льны, -ая, -ае.

качэ́ўе, -я, мн. -і, -яў, н.

Стаянка качэўнікаў, а таксама мясцовасць, па якой качуюць.

К. аленяводаў.

качэ́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Чалавек, які вядзе качавы лад жыцця; вандроўнік.

|| ж. качэ́ўніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. качэ́ўніцкі, -ая, -ае.