Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

растра́тчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Чалавек, які зрабіў растрату (у 2 знач.).

|| ж. растра́тчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

растра́ціцца, -ра́чуся, -ра́цішся, -ра́ціцца; зак.

1. Растраціць грошы, сродкі і пад.

Р. на вяселле.

2. Незаконна расходаваць чужыя грошы, маёмасць і інш.; зрабіць растрату (у 2 знач.).

|| незак. растра́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

растра́ціць, -а́чу, -а́ціш, -а́ціць; -а́чаны; зак., што.

1. Расходаваць, патраціць.

Р. стыпендыю.

2. перан. Патраціць на што-н. дробнае, пустое, непрыстойнае (сілы, пачуцці і пад.).

Р. здароўе.

Р. энергію.

3. Незаконна расходаваць (грошы, маёмасць і інш.)

Р. казённыя грошы.

|| незак. растра́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. растра́чванне, -я, н. і растра́та, -ы, ж. (да 3 знач.).

растру́б, -а, мн. -ы, -аў, м.

Конусападобнае расшырэнне (трубы, адзення, абутку).

Боты з раструбамі.

|| прым. растру́бны, -ая, -ае (спец.).

раструбі́ць гл. трубіць.

раструсі́ць, -рушу́, -ру́сіш, -ру́сіць; -ру́шаны; зак., што (разм.).

Раскідаць тонкім, рыхлым слоем для прасушвання.

Р. сена.

|| незак. растру́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. растру́шванне, -я, н. і растру́ска, -і, ДМу́сцы, ж.

растру́шчыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -шчыцца; зак. (разм.).

Раздрабіцца ад удару або пад моцным цяжарам.

Ад удару раструшчылася шкло.

|| незак. растру́шчвацца, -аецца.

растру́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны; зак., каго-што (разм.).

Ударыўшы, націснуўшы чым-н., раздрабіць.

Р. шкло.

Р. косць.

|| незак. растру́шчваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. растру́шчванне, -я, н.

растрыбушы́ць, -бушу́, -бу́шыш, -бу́шыць; -бу́шаны; зак. (разм.).

1. каго (што). Пачысціць, выдаліўшы вантробы (рыбу, птушку і пад.); распатрашыць, выпатрашыць.

2. што, перан. Выкінуць, растрэсці што-н.; дастаць тое, што знаходзіцца ўнутры.

Р. чамадан.

|| незак. растрыбу́шваць, -аю, -аеш, -ае.

растрыво́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца; зак.

Моцна ўстрыво́жыцца.

|| незак. растрыво́жвацца, -аюся, -аешся, -аецца.