Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

навуказна́вец, -на́ўца, мн.а́ўцы, -на́ўцаў, м.

Спецыяліст па навуказнаўстве.

навуказна́ўства, -а, н.

Галіна ведаў, якая вывучае заканамернасці функцыянавання і развіцця навукі, структуру і дынаміку навуковай дзейнасці, узаемадзеяння навукі з іншымі сферамі матэрыяльнага і духоўнага жыцця грамадства.

|| прым. навуказна́ўчы, -ая, -ае.

навукападо́бны, -ая, -ае.

Які мае толькі знешнія адзнакі навуковасці.

|| наз. навукападо́бнасць, -і, ж.

навуко́ва-тэхні́чны, -ая, -ае.

Які мае адносіны да навукі і тэхнікі, звязаны з праблемамі навукі і тэхнікі.

Навукова-тэхнічны прагрэс.

навуко́вец, -о́ўца, мн. -о́ўцы, -о́ўцаў, м.

Навуковы супрацоўнік, вучоны.

Вядомы н.

навуко́вы, -ая, -ае.

1. гл. навука.

2. Заснаваны на прынцыпах навукі, які адпавядае патрабаванням навукі.

Навуковая тэорыя.

Навуковае адкрыццё.

3. Заняты распрацоўкай пытанняў якой-н. навукі, арганізацыяй работы ў пэўнай галіне ведаў.

Н. супрацоўнік.

Н. ўстанова.

|| наз. навуко́васць, -і, ж.

навуча́льны, -ая, -ае.

1. Які мае адносіны да вучобы, навучання.

Н. год.

Навучальная ўстанова.

Н. дапаможнік.

2. Які кіруе вучэбным працэсам.

Загадчык навучальнай часткі.

навуча́нне, -я, н.

1. гл. вучыць.

2. Парада, настаўленне павучальна-выхаваўчага характару (разм.).

Матчына н.

навуча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

Атрымліваць адукацыю, набываць пэўныя веды ў якой-н. галіне.

Н. ў школе.

Н. на маляра.

навуча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго.

1. Перадаваць каму-н. якія-н. веды, навыкі.

Н. грамаце.

Н. гуляць у шахматы.

2. Падбіваць на што-н. нядобрае (разм.).

Вуліца навучае лаянцы.

3. Даваць параду, наводзіць на розум (разм.).

Маці навучае дзяцей дабру.