Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

размі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. гл. размяць, размяцца.

2. Фізічныя практыкаванні перад спартыўнымі выступленнямі або перад трэніроўкай.

Р. гімнастаў.

|| прым. размі́начны, -ая, -ае.

разміну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Ідучы адзін аднаму насустрач, не сустрэцца; разысціся.

Р. з сябрам.

2. Разысціся пры сустрэчы, не дакрануўшыся адзін да аднаго, не зачапіўшы адзін аднаго.

На вузкай дарозе машыны ледзь размінуліся.

|| незак. разміна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

размнажа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. гл. размно́жыцца.

2. Аднаўляць патомства (пра раслінныя і жывёльныя арганізмы).

Рыбы размнажаюцца ікрой.

размно́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца; зак.

1. Павялічыцца ў колькасці, ліку.

2. Распладзіцца, развесціся (пра раслінныя і жывёльныя арганізмы).

Размножыліся бабры.

|| незак. размнажа́цца, -а́ецца.

|| наз. размнажэ́нне, -я, н.

размно́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., каго-што.

1. Павялічыць колькасна.

Р. тэкст даклада.

2. Распладзіць, развесці.

Р. каштоўную пароду коней.

|| незак. размнажа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. размнажэ́нне, -я, н.

размо́ва, -ы, мн. -ы, -мо́ў, ж.

1. Слоўны абмен з кім-н. звесткамі, думкамі; гутарка.

Завесці размову з сябрам.

Р. па тэлефоне.

2. мн. Чуткі, абгаворы, плёткі.

Пра хлопца хадзіла многа размоў па вёсцы.

3. Мова, гаворка, вымаўленне (разм.).

Па размове лёгка вызначыць, адкуль чалавек родам.

|| прым. размо́ўны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Размоўная інтанацыя.

размо́клы, -ая, -ае.

Які размок, размяк ад вільгаці, разбух.

Р. гарох.

размо́кнуць, -ну, -неш, -не; размо́к, -кла; зак.

Набраўшы вільгаці, разбухнуць, размякнуць.

|| незак. размака́ць, -а́е.

размо́л, -у, м.

1. гл. размалоць.

2. Спосаб, якасць мліва.

Мука тонкага размолу.

размо́лванне гл. размалоць.