Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

расхля́бацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -аецца; зак. (разм.).

Тое, што ірасхістацца (у 2 і 3 знач.).

|| незак. расхля́бвацца, -аецца.

расхля́баць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што (разм.).

Расхістаць.

Р. балты.

|| незак. расхля́бваць, -аю, -аеш, -ае.

расхляба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. Хлябаючы, з’есці ўсё.

Р. суп.

2. перан. Разблытаць, уладзіць што-н. заблытанае, непрыемнае (разм.).

|| незак. расхлёбваць, -аю, -аеш, -ае.

Расхлёбваць кашу (разм.) — разблытваць якую-н. складаную справу.

расхля́бісты, -ая, -ае (разм.).

Гразкі, з калюжынамі (пра дарогу).

Расхлябістая дарога.

расхля́біца, -ы, ж. (разм.).

Гразь, бездараж.

Восень не бывае без расхлябіцы.

расхны́кацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак. (разм.).

Пачаць плакаць, выказваючы незадаволенасць кім-, чым-н.

Ну, годзе вам, расхныкаліся.

расхо́д, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Трата, расходаванне чаго-н.

Р. электраэнергіі.

2. звычайна мн. Сума зрасходаваных грошай; выдаткі.

У наступным месяцы будуць вялікія расходы.

3. Графа ў бухгалтарскіх кнігах для запісу выдаткаў; проціл. прыход.

Вывесці (пусціць, спісаць) у расход (разм.) — знішчыць, расстраляць.

Кішэнныя расходы — дробныя асабістыя расходы.

|| прым. расхо́дны, -ая, -ае.

расхо́давацца, -дуюся, -дуешся, -дуецца; -дуйся; зак. і незак.

1. Патраціць (траціць) грошы на што-н. (разм.).

Р. на пакупкі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Патраціцца (траціцца), пайсці (ісці) на што-н.

Масла расходуецца эканомна.

|| зак. зрасхо́давацца, -дуюся, -дуешся, -дуецца; -дуйся.

|| наз. расхо́даванне, -я, н.

расхо́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., што.

1. Патраціць (траціць) на што-н.

Р. грошы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Спажыць (спажываць; разм.).

Сучасныя электрапрыборы расходуюць мала электраэнергіі.

|| зак. яшчэ зрасхо́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны.

|| наз. расхо́даванне, -я, н.

расхо́джвацца гл. расхадзіцца.