Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

спадылба́, прысл.

3-пад нахмураных броваў, недружалюбна, недаверліва, злосна.

Глядзець с.

спады́спаду, прысл.

1. Знізу, з ніжняга боку; з-пад чаго-н.

С. сена мокрае.

Выцягнуць кнігу с.

2. перан. 3 самых глыбінь чаго-н.

С, з самай душы, кралася трывожная думка.

спажы́ва, -ы, ж.

1. Тое, чым лёгка можна пажывіцца (разм.).

Падкі да спажывы.

2. Харч, ежа; здабыча.

Лісы шукаюць спажывы.

3. перан. Матэрыял для роздуму, разумовай дзейнасці і пад.

С. для розуму.

спажыва́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Тое, што і спажывец.

|| ж. спажыва́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. спажыва́льніцкі, -ая, -ае.

спажыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., што.

1. Выкарыстоўваць як ежу.

С. мяса.

2. Выкарыстоўваць, расходаваць для сябе.

|| зак. спажы́ць, -жыву́, -жыве́ш, -жыве́; -жывём, -жывяце́, -жыву́ць; -жы́ты.

|| наз. спажыва́нне, -я, н.

Тавары народнага спажывання.

спажыве́ц, -жыўца́, мн. -жыўцы́, -жыўцо́ў, м.

1. Асоба або арганізацыя, якія спажываюць прадукцыю чыёй-н. вытворчасці.

Тавары для масавага спажыўца (для масавага пакупніка).

2. перан. Той, хто імкнецца да задавальнення толькі сваіх патрэб (неадабр.).

|| прым. спажыве́цкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Спажывецкая кааперацыя.

спажыве́цкі, -ая, -ае.

1. гл. спажывец.

2. перан. Характэрны для чалавека, які стараецца задаволіць толькі ўласныя патрэбы (неадабр.).

Спажывецкія адносіны да жыцця.

спажы́так, -тку, м.

1. Тое, што служыць для харчавання, для ежы, а таксама рэчы, якімі карыстаюцца; маёмасць.

2. перан. Карысць, каштоўнасць.

С. ад кветак вялікі.

3. Карыстанне.

Аддаць людзям на с.

спажы́ўны, -ая, -ае.

1. Прызначаны для яды, спажывання.

Спажыўныя расліны.

2. Тое, што і пажыўны.

|| наз. спажы́ўнасць, -і, ж.

спажы́ць гл. спажываць.