Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

расфуфы́раны, -ая, -ае (разм., неадабр.).

Занадта крыкліва і безгустоўна адзеты.

расфуфы́рыцца, -фы́руся, -фы́рышся, -фы́рыцца; зак. (разм., неадабр.).

Занадта крыкліва і безгустоўна адзецца.

|| незак. расфуфы́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

расха́джваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

Хадзіць павольна ўзад і ўперад.

Р. па пакоі.

расхадзі́цца, -хаджу́ся, -хо́дзішся, -хо́дзіцца; зак.

1. Прахадзіўшы доўга, прывыкнуць да хадзьбы, перастаць адчуваць стомленасць ад яе.

Расхадзіўся, і ногі перасталі балець.

2. Пачаць хадзіць многа, сюды-туды.

3. перан. Дайсці да крайняй ступені ў праяўленні чаго-н., у якіх-н. дзеяннях, разысціся.

Нервы расхадзіліся.

Расхадзілася шалёная завіруха.

|| незак. расхо́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

расхаладзе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак. (разм.).

Стаць раўнадушным, халодным да каго-, чаго-н.

Расхаладзець да работы.

расхаладзі́ць, -ладжу́, -ло́дзіш, -ло́дзіць; -ло́джаны; зак., каго-што.

Зрабіць раўнадушным, халодным у адносінах да каго-, чаго-н.; зменшыць сілу пачуцця.

|| незак. расхало́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. расхало́джванне, -я, н.

расхапа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што (разм.).

Хутка разабраць, раскупіць.

|| незак. расхо́пліваць, -аю, -аеш, -ае і расхапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

расхапі́ць, -хаплю́, -хо́піш, -хо́піць; -хо́плены; зак. (разм.).

1. каго-што. Тое, што і расхапаць.

2. што. Хутка развесці, разамкнуць, разняць.

Р. рукі.

|| незак. расхо́пліваць, -аю, -аеш, -ае і расхапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. расхо́пліванне, -я, н.

расхаце́цца, -хо́чацца; безас., зак., чаго і з інф. (разм.).

Перастаць хацецца.

Расхацелася спаць.

расхаце́ць, -хачу́, -хо́чаш, -хо́ча; -хаці́; зак., чаго і з інф. (разм.).

Перастаць хацець.

Р. есці.