Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

разве́сці¹, -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́, -вяду́ць; -вёў, -вяла́; -ло́; -вядзі́; -ве́дзены; зак.

1. каго (што). Ведучы, даставіць (многіх) у розныя месцы.

Р. вартавых.

2. перан. Разлучыць каго-н., аддаліць аднаго ад другога.

Лёс навекі нас развёў.

3. каго (што). Скасаваць чый-н. шлюб.

4. Адвесці часткі чаго-н. у розныя бакі; рассунуць, расставіць што-н. злучанае.

Р. мост.

Развесці рукамі (разм.) — павесці рукамі ў розныя бакі ў знак здзіўлення, бяссілля ў вырашэнні якой-н. справы.

|| незак. разво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. развядзе́нне, -я, н. (да 4 знач.), разво́д, -у, М -дзе, м. (да 1, 3 і 4 знач.) і разво́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (да 4 знач.; спец.).

разве́сці², -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́, -вяду́ць; -вёў, -вяла́; -ло́; -вядзі́; -ве́дзены; зак., што.

Зрабіць слабейшым раствор чаго-н., дадаўшы вадкасці; разбавіць.

Р. спірт.

Р. фарбу.

|| незак. разво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. развядзе́нне, -я, н.

разве́сці³, -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́, -вяду́ць; -вёў, -вяла́, -ло́; -вядзі́; -ве́дзены; зак.

1. каго-што. Даць распладзіцца каму-н., разрасціся чаму-н.

Р. трусоў.

Р. парк.

2. У спалучэнні з абстрактным назоўнікам азначае: пачаць рабіць тое, аб чым гаворыцца ў назоўніку (разм.).

Р. доўгую, пустую гутарку.

Р. актыўную дзейнасць.

3. што. Распаліць, раскласці (агонь, вогнішча).

|| незак. разво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. развядзе́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.) і разво́д, -у, М -дзе, м. (да 1 знач.).

Пакінуць рубель на р.

разве́сціся¹, -вяду́ся, -вядзе́шся, -вядзе́цца; -вядзёмся, -ведзяце́ся, -вяду́цца; -вёўся, -вяла́ся, -ло́ся; -вядзі́ся; зак., з кім.

Скасаваць свой шлюб.

Р. з жонкаю.

|| незак. разво́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца.

|| наз. разво́д, -у, М -дзе, м.

разве́сціся², 1 і 2 ас. не ўжыв., -вядзе́цца; -вёўся, -вяла́ся, -ло́ся; зак.

Распладзіцца, размно́жыцца.

Развялося многа камароў.

|| незак. разво́дзіцца, -дзіцца.

развесялі́цца, -весялю́ся, -вясе́лішся, -вясе́ліцца; зак.

Стаць вясёлым.

І дзядзька наш развесяліўся.

|| незак. развясе́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.

развесялі́ць гл. весяліць.

разве́шаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

Павесіць у розных месцах.

Р. малюнкі.

Р. бялізну.

|| незак. разве́шваць, -аю, -аеш, -ае.

разве́шваць гл. развесіць, развешаць.

разве́яцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́ецца; зак.

1. Разнесціся ва ўсе бакі ад ветру і пад.

Дым развеяўся.

2. перан. Рассеяцца, знікнуць.

Сумненні развеяліся.

|| незак. разве́йвацца, -аецца.