Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

распя́ць, разапну́, разапне́ш, разапне́; разапнём, разапняце́, разапну́ць; разапні́; распя́ты; зак., каго-што.

Прыбіць цвікамі да крыжа рукі і ногі (старадаўні спосаб пакарання).

|| незак. распіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. распя́цце, -я, н.

распяча́тацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -аецца; зак.

Адкрыцца, расклеіўшыся (пра што-н. запячатанае).

|| незак. распяча́твацца, -аецца.

распяча́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

Адкрыць заклеенае, запячатанае.

Р. пакет.

|| незак. распяча́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. распяча́тванне, -я, н.

расса́джвацца гл. рассесціся.

рассадзі́ць, -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; -са́джаны; зак.

1. каго (што). Усадзіць (многіх) на месца.

Р. гасцей.

2. каго (што). Пасадзіць паасобку адзін ад аднаго.

Р. непаслухмяных вучняў.

3. што. Перасадзіць расліны радзей, у іншае месца.

Р. агуркі.

Р. агрэст.

4. што. Моцным ударам разбіць, параніць, разламаць (разм.).

Р. галаву.

Р. акно.

|| незак. расса́джваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).

|| наз. расса́дка, -і, ДМ -дцы, ж. і расса́джванне, -я, н.

расса́днік, -а, мн. -і, -аў, м.

Тое, што з’яўляецца крыніцай з’яўлення, размнажэння чаго-н.

Р. хвароб.

рассакрэ́ціць, -рэ́чу, -рэ́ціш, -рэ́ціць; -рэ́чаны; зак., каго-што.

Зрабіць несакрэтным, вядомым; вызваліць ад сакрэтнай дзейнасці.

Р. закрытыя архівы.

|| незак. рассакрэ́чваць, -аю, -аеш, -ае.

рассартава́ць гл. сартаваць.

рассвідрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., што.

Свідруючы, расшырыць.

|| незак. рассвідро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

рассвіта́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; безас., зак. і незак.

Пра наступленне світання; развіднецца (развідняцца).