Verbum

універса́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

Работнік, які валодае ўсімі прыватнымі спецыяльнасцямі ў сваёй прафесіі.

Слесар-у.

Канструктар-у.

універсалізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што (кніжн.).

Абагульніць (абагульняць), зрабіць (рабіць) агульным, універсальным; распаўсюдзіць (распаўсюджваць) на многае, многіх.

У. падрыхтоўку спецыялістаў.

|| наз. універсаліза́цыя, -і, ж.

універсалі́зм, -у, м. (кніжн.).

Валоданне разнастайнымі ведамі, звесткамі, навыкамі.

універса́ліі, -лій, адз. -лія, -ліі, ж. (спец.).

Сукупнасць паняццяў, агульных для ўсіх ці многіх моў, але такіх, якія ў іх выражаюцца па-рознаму.

У. лексіка-семантычнага плана.

Дэдуктыўныя і індуктыўныя моўныя ў.

універса́льны, -ая, -ае.

1. Разнастайны, які ахоплівае многае.

Універсальныя веды.

У. спецыяліст.

2. З разнастайным прызначэннем, для разнастайнага выкарыстання.

У. інструмент.

У. станок.

|| наз. універса́льнасць, -і, ж.

універса́м, -а, мн. -ы, -аў, м.

Скарачэнне: універсальны магазін самаабслугоўвання — магазін, які гандлюе харчовымі таварамі і некаторымі таварамі гаспадарчага прызначэння.

|| прым. універса́маўскі, -ая, -ае (разм.).

універсітэ́т, -а, М -тэ́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Вышэйшая навучальная і навуковая ўстанова з рознымі прыродазнаўча-матэматычнымі і гуманітарнымі аддзяленнямі (факультэтамі).

Беларускі дзяржаўны ў.

2. Назва навучальных устаноў па павышэнні навукова-палітычных ведаў, адукацыі ў якой-н. галіне.

Вячэрні ў.

У. культуры.

|| прым. універсітэ́цкі, -ая, -ае.

універсія́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -сія́д, ж.

Міжнародныя студэнцкія спартыўныя спаборніцтвы.

|| прым. універсія́дны, -ая, -ае.

Універсіядныя старты.

Універсіяднае першынство.

уніжа́льны, -ая, -ае.

1. Зневажальны для чыёй-н. годнасці.

Уніжальныя адносіны.

2. У граматыцы: які мае адносіны да ўтварэння назоўнікаў і прыметнікаў, што маюць адценне зневажальнасці, пагардлівасці.

|| наз. уніжа́льнасць, -і, ж.

Адценне ўніжальнасці.

уні́жаны, -ая, -ае.

Такі, якога ўнізілі, які зведаў на сабе ўніжэнне або выражае ўніжэнне.

У. чалавек.

У. выгляд.

|| наз. уні́жанасць, -і, ж.