Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

спагада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каму-чаму.

1. Спачуваць, выяўляць спагаду да чыйго-н. гора, бяды.

С. чыёй-н. бядзе.

2. Праяўляць добразычлівасць, літасць да каго-, чаго-н.

С. вучням.

спага́длівы і спага́дны, -ая, -ае.

Схільны да спагады, спагадання; чулы, сардэчны.

Спагадлівыя суседзі.

|| наз. спага́длівасць, -і, ж. і спага́днасць, -і, ж.

спага́ніцца, -нюся, -нішся, -ніцца; зак. (разм.).

Тое, што і апаганіцца.

|| незак. спага́ньвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

спага́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што (разм.).

1. Забрудзіць, зрабіць паганым, нячыстым.

С. новыя боты.

2. перан. Зняважыць, пазбавіць святасці.

С. ідэю.

|| незак. спага́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

спаге́ці, мн., нескл.

Выраб з пшанічнай мукі ў выглядзе доўгіх саломінак, якія адварваюцца цалкам.

С. з таматным соусам.

спагна́нне, -я, н.

1. гл. спагнаць.

2. Пакаранне за невыкананне або парушэнне чаго-н.

С. за парушэнне працоўнай дысцыпліны.

спагна́ць, -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гані́; -на́ны; зак., што.

1. Прымусіць аддаць прызначанае.

С. доўг.

С. штраф.

2. на кім. Атрымаць задавальненне, выліўшы свой гнеў, дрэнны настрой на каго-н.

С. злосць на дамашніх.

|| наз. спагна́нне, -я, н. (да 1 знач.).

|| незак. спаганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; наз. спаганя́нне, -я, н.

спад гл. спасці.

спадаба́цца гл. падабацца.

спада́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Форма афіцыйнага ветлівага звароту да асобы ў беларусаў.

Шаноўныя спадарыні і спадары!

|| ж. спада́рыня, -і, мн. -і, -рынь.