Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

слабіна́, -ы́, мн. слабіны́, -бі́н, ж.

1. Слабае месца ў чым-н. (менш моцнае, слабей нацягнутае і пад.; разм. і спец.).

С. фала (каната, троса).

2. перан. Слабасць, недахоп (разм.).

С. ў характары.

слабі́цельны, -ая, -ае.

Такі, ад якога слабіць.

Слабіцельнае лякарства.

сла́біць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -біць; незак.

1. безас., каго-што. Пра частае апаражненне кішэчніка.

Дзіця ўвесь час с.

2. Выклікаць паскоранае дзеянне кішэчніка ў каго-н.

Касторка добра с.

|| зак. прасла́біць, -біць (у 1 знач.).

сла́бкі, -ая, -ае.

1. Які няшчыльна зацягнуты (пра пояс, рэмень).

С. пояс.

Слабкая пятля.

2. Нямоцна завязаны, слаба прыкручаны.

Воз з сенам уціснуты слабка (прысл.). С. трос.

|| наз. сла́бкасць, -і, ж.

сла́бнуць, -ну, -неш, -не; слаб, -бла; -ні; незак.

Тое, што і слабець.

Без сну чалавек слабне.

|| зак. асла́бнуць, -ну, -неш, -не; асла́б, -бла; -ні.

слабо́дка гл. слабада.

сла́бы, -ая, -ае.

1. Які мае малую сілу, магутнасць.

С. чалавек.

С. рухавік.

2. Нездаровы, хваравіты.

Слабая бабуля.

Слабыя нервы.

3. Які не вызначаецца моцным характарам; нястойкі.

Слабая натура.

Слабая воля.

4. Нязначны, малы.

Слабая падтрымка.

С. ўдзел.

5. Дрэнны, няўмела падрыхтаваны, выкананы недастаткова ўмела і пад.

С. вучань.

С. раман.

Сын с. ў матэматыцы.

6. Ненасычаны, нямоцны.

С. раствор солі.

Слабая гарэлка.

7. Нямоцна нацягнуты, свабодны.

Лейцы слаба (прысл.) нацягнуты.

Слабае месца або слабы бок каго-чаго (разм.) — недахоп чый-н. або чаго-н.

|| наз. сла́басць, -і, ж.

сла́ва, -ы, ж.

1. Ганаровая вядомасць, усеагульнае прызнанне чыіх-н. заслуг, таленту і пад.

С. папулярнага артыста.

Паэтычная с.

Ордэн Славы.

2. Чутка, размовы (разм.).

Добрая с. ідзе пра наш горад.

3. Агульнапрынятая думка аб кім-, чым-н., рэпутацыя.

Добрая с. пра магазін.

На славу (разм.) — вельмі добра.

Толькі слава, што... (разм.) — толькі лічыцца, гавораць так, а на справе зусім наадварот.

слава́кі, -аў, адз. слава́к, -а, м.

Заходнеславянскі народ, які складае асноўнае насельніцтва Славакіі.

|| ж. слава́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак.

|| прым. слава́цкі, -ая, -ае.

славалюбі́вы, -ая, -ае.

Які вызначаецца славалюбствам, прагай да славы.

С. характар.