Verbum

расшчамі́ць, -шчамлю́, -шчэ́міш, -шчэ́міць; -шчэ́млены; зак., што.

Разняць, расшчапіць сашчэмленае.

Р. зубы.

|| незак. расшчамля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і расшчэ́мліваць, -аю, -аеш, -ае.

расшчапі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -шчэ́піцца; зак.

1. Раскалоцца, раздзяліцца на часткі.

Палена лёгка расшчапілася.

2. Разняцца, раз’яднацца.

Пальцы расшчапіліся.

3. Раздрабіцца, распасціся на часткі (спец.).

Валакно расшчапілася.

4. Раскласціся на часткі ў выніку хімічнай рэакцыі (спец.).

Эфір расшчапіўся.

5. Распасціся (пра атамы; спец.).

|| незак. расшчапля́цца, -я́ецца і расшчэ́плівацца, -аецца.

|| наз. расшчапле́нне, -я, н.

расшчапі́ць, -шчаплю́, -шчэ́піш, -шчэ́піць; -шчэ́плены; зак., што.

1. Раскалоць, раздзяліць на часткі.

Р. палена.

2. Разняць, раз’яднаць.

Р. пальцы.

3. Раздрабіць, заставіць распасціся на часткі (спец.).

Р. валокны.

4. Раскласці на часткі ў выніку хімічнай рэакцыі (спец.).

Р. эфір.

5. Прымусіць распасціся (атам; спец.).

Р. атам урану.

|| незак. расшчапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і расшчэ́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. расшчапле́нне, -я, н. (да 3—5 знач.).

расшчо́дрыцца, -руся, -рышся, -рыцца і расшчадры́цца, -ру́ся, -ры́шся, -ры́цца; зак.

Праявіць шчодрасць, стаць шчодрым.

|| незак. расшчо́дрывацца, -аюся, -аешся, -аецца і расшчадра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

расшчэ́п, -у, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Месца, дзе што-н. расшчэплена, разрэзана ўдоўж.

Р. у дошцы.

расшчэ́піна, -ы, мн. -ы, -пін, ж.

Шчыліна, расколіна ў чым-н.

Р. ў дошцы.

расшыра́льнік, -а, мн. -і, -аў, м. (спец.).

Прыстасаванне, прылада для расшырэння чаго-н.

расшы́рыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв.. -рыцца; зак.

1. Стаць больш шырокім. пашырыцца.

Пляцоўка расшырылася.

2. Павялічыцца колькасна, у аб’ёме; пашырыцца.

Асартымент прадуктаў расшырыўся.

3. Стаць больш шырокім па змесце. паглыбіцца.

Тэматыка дакладаў расшырылася.

|| незак. расшыра́цца, -а́ецца.

|| наз. расшырэ́нне, -я, н.

расшы́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

1. Зрабіць больш шырокім. пашырыць.

Р. дарогу.

2. Павялічыць колькасна, у аб’ёме; пашырыць.

Р. вытворчасць.

3. Зрабіць больш шырокім па змесце, узмацніць; пашырыць.

Р. кругагляд.

Р. правы дэпутатаў.

Р. кола інтарэсаў.

|| незак. расшыра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. расшырэ́нне, -я, н.

расшыўны́, -а́я, -о́е.

Расшыты ўзорамі, упрыгожаны вышыўкай.

Р. ручнік.