Verbum

слязі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -зі́цца; незак.

Пра вочы: напаўняцца слязамі; выдзяляць слёзы.

Вочы слязяцца ад дыму.

слязлі́вы, -ая, -ае.

1. Схільны часта плакаць.

Слязлівая дзяўчынка.

2. Які плача, жаласны.

С. голас.

|| наз. слязлі́васць, -і, ж.

слязні́ца, -ы, мн. -ы, -ні́ц, ж.

1. У Старажытным Рыме: пасудзіна, у якую збіралі слёзы, калі плакалі па нябожчыку.

2. Слёзны мяшок каля вока, дзе збіраюцца слёзы.

сляпа́к, слепака́, мн. слепакі́, слепако́ў, м. (разм., зневаж.).

1. Сляпы чалавек.

2. перан. Чалавек, які не заўважае, што яго ашукваюць у чым-н.

Не трэба быць слепаком!

сляпе́нь, -пня́, мн. -пні́, -пнёў, м.

Двухкрылае насякомае сямейства крывасмокаў, якое жывіцца кроўю жывёлы і чалавека.

сляпі́цца, сляплю́ся, сле́пішся, сле́піцца; незак.

1. Псаваць сабе зрок.

С. над кнігаю.

2. Пра немагчымасць глядзець (ад яркага святла і пад.).

Слепяцца вочы ад сонца.

сляпі́ць, сляплю́, сле́піш, сле́піць; сле́плены; незак., каго-што.

1. Пазбаўляць зроку, рабіць сляпым; пагаршаць зрок, псаваць вочы.

С. вочы чытаннем.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Асляпляць вочы яркім святлом, перашкаджаць бачыць, засыпаючы ці залепліваючы, засцілаючы вочы чым-н.

Белізна снегу слепіць вочы.

Мокры снег сляпіў вочы.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Пазбаўляць разважлівасці пад уздзеяннем якіх-н. пачуццяў.

Рэўнасць сляпіла хлопца.

сляпу́чы, -ая, -ае.

Вельмі яркі, асляпляльны.

Сляпучыя промні сонца.

сляпы́, -а́я, -о́е.

1. Які не бачыць, пазбаўлены зроку; са слабым зрокам.

Сляпое дзіця.

Падручнікі для сляпых (наз.).

2. перан. Які дзейнічае, не ўсведамляючы і не абдумваючы сваіх учынкаў.

С. ад злосці.

Слепа (прысл.) паверыць першаму сустрэчнаму.

Сляпое перайманне.

3. Невыразны, неразборлівы (пра шрыфт, тэкст і пад.).

С. адбітак на паперы.

4. Праз які дрэнна або нічога не бачна.

Сляпыя шыбы ў вокнах.

Сляпая хата (з малымі вокнамі).

5. Які адбываецца без удзелу зроку, без бачных арыенціраў (спец.).

С. метад друкавання (не гледзячы на клавішы). С. палёт на самалёце.

○

Сляпая кішка — пачатковая частка тоўстай кішкі, якая мае чэрвепадобны адростак.

сляса́к, слесака́, мн. слесакі́, слесако́ў, м.

Прыстасаванне ў выглядзе рычажка ў клямцы, пры дапамозе якога адчыняюцца і зачыняюцца дзверы.

|| прым. сляса́чны, -ая, -ае.