Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

спа́рыць², -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

1. Зварыць, утушыць у закрытай пасудзіне.

С. буракі.

2. Закіпяціць (малако).

С. малако.

спары́ш¹, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Два спараныя прадметы (каласы, плады, арэхі і пад.).

Агуркі-спарышы.

2. Два гліняныя гаршчочкі, злучаныя агульнай ручкай, у якіх насілі яду ў час палявых работ.

спары́ш², -у, м.

Аднагадовая расліна сямейства драсёнавых, якая звычайна расце каля дарог.

Буяў с.

спас¹, -у, м.

У выразе: спасу няма

1) ад каго-, чаго-н., не пазбавіцца, не ўратавацца ад каго-, чаго-н.

Спасу няма ад пустазелля;

2) пра вельмі моцную ступень праяўлення чаго-н.

Спасу няма ад дажджу.

спас², -а, м.

1. Збавіцель, адна з назваў Хрыста.

2. Абраз з вобразам Хрыста.

3. Неафіцыйная назва кожнага з трох жнівеньскіх царкоўных свят, прысвечаных Збавіцелю.

Спас першы — мядовы, другі — яблычны, трэці — палатняны.

спасава́ць гл. пасаваць² 3.

спа́саўка, -і, ДМ -саўцы, мн. -і, -савак, ж.

1. Пост перад Спасам (у 3 знач.)

2. Гатунак груш, якія паспяваюць к Спасу (у 3 знач.).

спа́свіць, спасу́, спасе́ш, спасе́; спасём, спасяце́, спасу́ць і спасу́, спа́свіш, спа́свіць; спа́свім, спа́свіце, спа́свяць; спа́свіў, -віла; спасі́; спа́свены; зак., што.

Зрабіць патраву або зрасходаваць на падножны корм.

С. зялёную траву скацінай.

|| незак. спа́сваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. спа́сванне, -я, н.

спасла́цца, спашлю́ся, спашле́шся, спашле́цца; спашлёмся, спашляце́ся, спашлю́цца; спашлі́ся; зак.

Указаць на каго-, што-н. у пацвярджэнне ці апраўданне чаго-н.; прывесці ў якасці доказу.

С. на аўтарытэтныя крыніцы.

|| незак. спасыла́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. спасы́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж. і спасыла́нне, -я, н.

спасты́чны гл. спазма.