Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

словаўтварэ́нне, -я, н.

1. Раздзел граматыкі, які вывучае спосабы ўтварэння слоў.

2. Утварэнне слоў у мове па законах і правілах дадзенай мовы.

Спосаб суфіксальнага словаўтварэння назоўнікаў.

|| прым. словаўтвара́льны, -ая, -ае.

Словаўтваральная сістэма.

сло́дыч, -ы, ж. (разм.).

1. Салодкі смак.

Такая с., есці немагчыма.

2. перан. Прыемнае адчуванне; асалода.

Сэрца ведае с. мар.

сло́ены, -ая, -ае.

Пра цеста і вырабы з яго: такі, які расслойваецца пасля выпечкі.

Слоенае цеста.

С. торт.

сло́ік, -а, мн. -і, -аў, м.

Невялікая шкляная або гліняная пасудзіна.

С. з кампотам.

|| прым. сло́ікавы, -ая, -ае.

слой, -я, мн. слаі́, слаёў, м.

1. Маса якога-н. рэчыва, якая пакрывае паверхню чаго-н., або пласт чаго-н., размешчаны паміж іншымі такімі пластамі.

С. гліны.

С. тлушчу.

2. перан., звычайна мн. Тая або іншая група людзей, насельніцтва, грамадства, аднародная па сацыяльных, культурных і пад. прыметах.

Шырокія слаі інтэлігенцыі.

сло́йка, -і, ДМ -йцы, ж. (разм.)

1. гл. слаіць.

2. Булачка са слоенага цеста.

слон, слана́, мн. сланы́, слано́ў, м.

1. Буйная траваядная млекакормячая жывёліна трапічных краін з доўгім хобатам і двума біўнямі.

2. Шахматная фігура, якая можа перамяшчацца на любую колькасць клетак па дыяганалі.

Слана не заўважыць — не бачыць самага важнага, вялікага.

|| памянш.-ласк. сло́нік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

|| прым. слано́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Вырабы са слановай косці.

Слановая хвароба — тое, што і слановасць.

слонападо́бны, -ая, -ае.

Вельмі вялікі і тоўсты.

Слонападобная фігура.

|| наз. слонападо́бнасць, -і, ж.

сло́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Лясная птушка атрада сеўцападобных з рудавата-бурым апярэннем; лясны кулік; вальдшнэп.

|| прым. сло́нкавы, -ая, -ае.

сло́та, -ы, ДМ сло́це і слата́, -ы́, ДМ слаце́, ж. (разм.).

1. Сырое надвор’е з дажджом і мокрым снегам; вільгаць, макрэча.

Асенняя с.

2. Вадкая гразь на зямлі, на дарогах.

|| прым. сло́тны, -ая, -ае.