Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

рапс, -у, м.

Аднагадовая травяністая алейная і кармавая расліна сямейства крыжакветных з жоўтымі кветкамі і шыза-зялёнымі лістамі.

|| прым. ра́псавы, -ая, -ае.

рапсо́дыя, -і, мн. -дый, ж.

Інструментальны твор на тэмы народных песень, эпічных паданняў.

Венгерская р.

Ліста.

ра́птам, прысл.

1. Знянацку, нечакана, неспадзявана.

Р. пачуўся стрэл.

2. у знач. ўзмацн. часц. Адпавядае па знач. словам: «а калі», «а што, калі» і пад.

Р. яшчэ захварэе.

рапто́ўны, -ая, -ае.

Які надышоў, адбыўся раптам, нечакана.

Р. разрыў адносін паміж сябрамі.

|| наз. рапто́ўнасць, -і, ж.

рапу́ха, -і, ДМ -пу́се, мн. -і, -пу́х, ж.

Палявая жывёліна сямейства бясхвостых земнаводных, падобная на жабу, з бугрыстай скурай шэрага або зялёнага колеру.

Шэрая р.

Чаротная р.

ра́пушка, -і, ДМ -ШЦЫ, мн. -і, -шак, ж.

Невялікая прэснаводная рыбка сямейства ласасёвых.

рарытэ́т, -а, Мэ́це, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

Выключна рэдкая рэч, якая ўяўляе сабой музейную каштоўнасць.

|| прым. рарытэ́тны, -ая, -ае.

рас..., прыстаўка.

Тое, што і раз...; пішацца замест «раз...» перад глухімі зычнымі, напр.: раскусіць, расхапаць.

ра́са¹, -ы, мн. -ы, рас, ж.

Група людзей, якая склалася гістарычна на пэўнай тэрыторыі, аб’яднаная агульнасцю спадчынных фізічных адзнак (колерам скуры, вачэй, валасоў, формай чэрапа), абумоўленых супольнасцю паходжання і першапачатковага рассялення.

Белая р.

Жоўтая р.

Мангалоідная р.

Негроідная р.

|| прым. ра́савы, -ая, -ае.

ра́са², -ы, мн. -ы, рас, ж.

У праваслаўнага духавенства: верхняе доўгае адзенне з шырокімі рукавамі.