Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

суб..., прыстаўка.

Утварае назоўнікі і прыметнікі са знач.:

  • 1) другаснасці, пабочнасці, падначаленасці, маласці ў параўнанні з тым, што названа ў базавай аснове, напр. субпадрад, субпадрадчык, субінспектар, субпрэфект, субарэнда, субпрадукты, субкантынент, субадзінка, субклетачны, субмікронны, суб’ядзерны;
  • 2) знаходжання каля чаго-н., пад чым-н., напр. субстратасфера, субальпійскі, субарктычны, субсветлавы.

субардынацыя, , ж. (кніжн.).

Сістэма строгага службовага падпарадкавання малодшых старшым.

|| прым. субардынацыйны, .

суб’ект, , м.

  1. У філасофіі: чалавек, які пазнае свет і супрацьстаіць яму як аб’екту пазнання.

  2. Чалавек як носьбіт якіх-н. уласцівасцей (кніжн.).

    • С. права (фізічная або юрыдычная асоба як носьбіт юрыдычных правоў і абавязкаў; спец.).
  3. Наогул чалавек (звычайна з адмоўнымі рысамі; разм.).

    • Хадзіў тут нейкі падазроны с.
  4. У логіцы: прадмет суджэння.

  5. У граматыцы: семантычная катэгорыя са значэннем выканаўцы дзеяння або носьбіта стану.

|| прым. суб’ектны, .

суб’ектывізм, , м.

  1. У філасофіі: светапогляд, які адмаўляе аб’ектыўныя законы развіцця і сцвярджае галоўную ролю асобнага суб’екта ў працэсе пазнання і грамадскай дзейнасці.

  2. Асабістыя, суб’ектыўныя (у 2 знач.) адносіны да чаго-н.

    • С. у трактоўцы падзей.

|| прым. суб’ектывісцкі, .

суб’ектывіст, , м.

Паслядоўнік суб’ектывізму (у 1 знач.).

|| прым. суб’ектывісцкі, .

суб’ектыўны, .

  1. Уласцівы толькі гэтаму суб’екту, асобе.

    • Суб’ектыўнае адчуванне.
  2. Прадузяты, пазбаўлены аб’ектыўнасці.

    • Суб’ектыўная ацэнка.

|| наз. суб’ектыўнасць, .

субота, , ж.

Шосты дзень тыдня, перад нядзеляй.

|| прым. суботні, .

суботнік, , м.

Добраахвотная бясплатная калектыўная работа ў нерабочы час (па суботах).

субрэтка, , ж.

У старажытных (першапачаткова французскіх) камедыях і вадэвілях: бойкая, вясёлая служанка, давераная сваёй пані.

субсідзіраваць, ; зак. і незак. (кніжн.).

Выдаць (выдаваць) субсідыю.

  • С. будаўніцтва тэатра.