Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

румя́нец, -нцу, м.

Ружовы ці яркачырвоны колер твару, шчок.

Здаровы р.

румяне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

Станавіцца румяным, чырванець.

Румянеюць шчокі.

румя́ніцца, -нюся, -нішся, -ніцца; незак.

1. гл. румяніць.

2. Пакрывацца румянцам.

Шчокі румяняцца на марозе.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прапякаючыся, пакрывацца залаціста-карычневай скарынкай.

Пірог пачаў р.

|| зак. зарумя́ніцца, -нюся, -нішся, -ніцца.

румя́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; незак.

1. каго-што. Фарбаваць румянамі.

Р. сабе твар.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакрываць румянцам.

Мароз румяніць шчокі.

Зара румяніць неба.

|| зак. нарумя́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены (да 1 знач.) і зарумя́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены (да 2 знач.).

|| звар. румя́ніцца, -нюся, -нішся, -ніцца (да 1 знач.); зак. нарумя́ніцца, -нюся, -нішся, -ніцца.

румя́ны¹, -ая, -ае.

1. Пакрыты румянцам.

Р. твар.

2. перан. Ярка-чырвоны, ружовы.

Р. небасхіл.

3. Пра печыва: з паверхняй залаціста-карычневага адцення.

Румяныя пампушкі.

Румяная скарынка.

|| наз. румя́насць, -і, ж.

румя́ны², -аў.

Ружовая ці чырвоная касметычная фарба для твару.

Р. і бялілы.

рунду́к, -а́, мн. -о́ў, м.

Металічны сундук у карабельным памяшканні.

|| прым. рунду́чны, -ая, -ае.

руне́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.

Узыходзячы, зелянець (звычайна пра азімыя пасевы).

Рунее жыта.

руно́, -а́, н. (спец.).

Шэрсць авечкі.

Тонкае р.

Залатое р. (перан.: пра багацце; кніжн. [паводле старажытнага міфа пра герояў, якія ажыццявілі падарожжа ў Калхіду ў пошуках залатога руна чароўнага барана]).

|| прым. ру́нны, -ая, -ае.

ру́ны, рун, адз. ру́на, -ы, ж.

1. Старажытныя пісьмёны пераважна скандынаваў, якія захаваліся ў надпісах на камянях, зброі і іншых прадметах.

2. Старадаўнія народныя эпічныя песні ў карэлаў, фінаў і эстонцаў.

|| прым. руні́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Рунічнае пісьмо.