Verbum

абысці́ся, абыду́ся, абы́дзешся, абы́дзецца; абышо́ўся, -шла́ся, -шло́ся; абыдзі́ся; зак.

1. Задаволіцца тым, што ёсць; здолець пражыць без каго-, чаго-н.

Без іх абыдземся.

2. Так ці інакш паставіцца да каго-, чаго-н.

А. па-людску з чалавекам.

Несправядліва абышліся з супрацоўнікам.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Запатрабаваць пэўных расходаў, якіх-н. затрат.

Паліто нядорага абышлося.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Закончыцца добра, без непрыемнасцей; уладзіцца.

Усё абышлося добра.

|| незак. абыхо́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца і абхо́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца.

|| наз. абыхо́джанне, -я, н. (да 2 знач.).

абыхо́д, -у, М -дзе, м.

1. гл. абысці.

2. Тое, што і абыходак (у 1 і 3 знач.).

абыхо́дак, -дку, м.

1. Патрэбы штодзённага жыцця.

Мець грошы на а.

2. Неабходныя рэчы, абстаноўка (разм.).

Купіць а.

3. Карыстанне, ужытак.

Літаратура ўвайшла ў навуковы а.

◊

На першы абыходак (разм.) — на першы час, на першую патрэбу.

абыхо́джанне, -я, н.

1. Выяўленне сваіх адносін, манера паводзін у дачыненні да каго-н.

Просты ў абыходжанні.

Далікатнае а.

2. Уменне карыстацца чым-н.

Умелае а. з інструментам.

абыхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; незак.

1. гл. абысці.

2. перан., каго-што і без дап. Кранаць пачуцці, хваляваць, турбаваць.

Гэта яго не абыходзіла.

абыхо́длівы, -ая, -ае.

Ветлівы, далікатны ў абыходжанні.

Абыходлівая і ласкавая медсястра.

|| наз. абыхо́длівасць, -і, ж.

абыя́кавы, -ая, -ае.

Які не выяўляе ніякай цікавасці да каго-, чаго-н., безуважны, раўнадушны да ўсяго.

А. да людзей чалавек.

Абыякавыя адносіны да працы.

|| наз. абыя́кавасць, -і, ж.

абы-адку́ль, прысл.

Усё роўна адкуль.

А. не браць цытаты!

абы-дзе́, прысл.

Дзе папала, дзе ўздумаецца.

Бадзяцца а.

абы-калі́, прысл.

Усё роўна калі, хоць калі.

Прыходзь а.