Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

ры́ла, -а, мн. -ы, рыл, н.

1. Выцягнутая пярэдняя частка галавы ў некаторых жывёл.

Свіное р.

2. Тое, што і твар (разм., лаянк.).

У яго не твар, а сапраўднае р.

3. Верхняя выцягнутая частка чаго-н.

Р. бутэлькі.

Ні вуха ні рыла (не ведае, не разумее; разм., неадабр.) — зусім нічога не ведае.

|| памянш. ры́льца, -а, мн. -ы, -аў, н.

Р. ў пуху ў каго-н. (перан.: хто-н. ублытаны ў нячыстую справу; разм.).

ры́мар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Майстар, які шые раменную вупраж (хамуты, сёдлы, вуздэчкі).

|| прым. ры́марскі, -ая, -ае.

рыма́рня, -і, мн. -і, -рань і -рняў, ж.

Рымарская майстэрня.

Калгасная р.

ры́марства, -а, н.

Рамяство, занятак рымара.

|| прым. ры́марскі, -ая, -ае.

Рымарскія вырабы.

ры́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.

1. Сфера таварнага абарачэння, тавараабароту.

Знешні р.

Унутраны р.

Рынкі збыту (раёны рэалізацыі тавараў; спец.).

2. Месца рознічнага гандлю пад адкрытым небам або ў гандлёвых радах; базар.

Калгасны р.

Крыты р.

Гандляваць на рынку.

|| прым. ры́начны, -ая, -ае.

Рыначныя адносіны.

Рыначная цана.

рынг, -а, мн. -і, -аў, м.

Абгароджаная канатам пляцоўка для спаборніцтваў па боксе.

Выхад на р.

Пакінуць р. (таксама перан.: перастаць займацца боксам).

ры́нда¹, -ы, ДМ -дзе, м.

На Русі ў Сярэднія вякі: воін царскай прыдворнай аховы.

ры́нда², -ы, ДМ -дзе, ж.

У выразе: рынду біць (спец.) — на гандлёвых суднах у старыя часы, а таксама ў парусным флоце: тройчы ўдарыць у звон роўна ў поўдзень.

ры́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.

Імкліва кінуцца, накіравацца, хлынуць.

Р. ў атаку.

Вада рынулася, прарваўшы загароду.

рып, -у, м.

Рэзкі гук, які ўтвараецца пры трэнні.

Р. колаў.

Р. палазоў.