Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

чацвёртакла́снік, -а, мн. -і, -аў, м.

Вучань чацвёртага класа.

|| ж. чацвёртакла́сніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

чацвёрты, -ая, -ае.

1. гл. чатыры.

2. Які атрымліваецца пры дзяленні на чатыры.

Чацвёртая частка.

3. у знач. наз. чацвёртая, -ай, ж. Чацвёртая частка чаго-н.; чвэрць.

Адна чацвёртая.

чацвярны́, -а́я, -о́е (разм.).

1. Які складаецца з чатырох аднародных або падобных частак.

2. У чатыры разы большы, павялічаны ў чатыры разы.

У чацвярным памеры.

чацвярня́, -і́, ж. (разм.).

Чацвёра дзяцей, народжаных адной маці адначасова; чацвёра блізнят.

Нарадзілася ч.

чацвярта́к, -вертака́, мн. -вертакі́, -вертако́ў, м. (уст.).

1. Сярэбраная манета вартасцю ў чвэрць рубля, дваццаць пяць капеек.

2. Чвэрць надзела (пра зямлю).

На жвірыстым чацвертаку нічога не расло.

|| прым. чацвертако́вы, -ая, -ае.

чацвярці́на, -ы, мн. -ы, -ці́н, ж. (разм.).

1. Чацвёртая частка чаго-н.

Ч. яблыка.

2. Чацвёртая частка бервяна, распілаванага ўдоўж накрыж (спец.).

3. Старажытная пасудзіна ёмістасцю ў адну чацвёртую частку вядра.

4. Тое, што і чацвяртак (у 2 знач.).

|| памянш. чацвярці́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

чацвярці́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. гл. чацвярціна.

2. Бутэлька гарэлкі ці віна ёмістасцю ў адну чацвёртую частку літра (разм.).

чацвярці́чны, -ая, -ае (спец.).

Звязаны з другім перыядам кайназойскай эры.

Чацвярцічныя выкапні.

чацвяры́к, -верыка́, мн. -верыкі́, -верыко́ў, м.

1. Старая мера аб’ёму сыпкіх цел; адна восьмая частка чвэрці.

Ч. пшаніцы.

2. Чатыры кані ў адной запрэжцы.

Ехаць на чацверыку.

|| прым. чацверыко́вы, -ая, -ае.

чачо́тка¹, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Невялікая пеўчая птушка сямейства ўюрковых.